یکی از مهمترین الزامات و پیشنیازهای ورود محصولات دانشبنیان به بازارهای بینالمللی اطمینان از حفاظت از حقوق مالکیت فکری و اثبات حق مالکیت فناوران و شرکتها بر آنهاست. از این رو نظامهای مالکیت فکری و به ویژه نظام ثبت اختراع (پتنت) برای ثبت رسمی این دستاوردها و احراز مالکیت افراد بر نوآوریها و ابتکاراتشان در کشورهای مختلف ایجاد شده است. عدم توجه به قوانین مالکیت فکری در بازار بینالملل میتواند خسارات زیادی را از جمله افشا شدن فناوری در بازر هدف و یا مورد پیگرد قرار گرفتن از طرف رقبا و سازندگان محصولات مشابه گردد.
از مهمترین ماموریتهای کانون پتنت ایران، حمایت از ثبت اختراع در ادارات ثبت اختراع خارجی میباشد. از مزایای ثبت اختراع، عدم افشای نتایج با ارزش حاصل از تحقیقات شرکتهای دانشبنیان و یا پایاننامههای دانشجویی در قالب مقاله؛ و کمک به تجاریسازی دستاوردهای پژوهشی پژوهشگران و نخبگان علمی و صنعتی است.
به همین منظور و در راستای حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از مخترعانی که قصد دارند در دفاتر ثبت اختراع معتبر دنیا اختراع خود را ثبت نمایند، حمایتی در قالب مواد ذیل صورت میگیرد.
ماده۱: خدمات مورد حمایت
کانون پتنت ایران در قالب حمایت از اساتید، دانشجویان، محققان و شرکتهای دانشبنیان، بخشی از هزینههای ثبت اختراع (پتنت) خارجی شامل هزینه ثبت، پیادهسازی، حقالزحمه وکیل و همچنین هزینه حفاظت را، در یکی از ادارات ثبت اختراع معتبر مورد حمایت قرار میدهد. علاوه بر این مبلغی نیز به عنوان تشویقی در مراحل مختلف ثبت به مخترعین اعطا می شود
ماده ۲: میزان حمایت
هزینههای ثبت اختراع مرتبط با ماده ۱ برای اختراعاتی که مورد تأیید شورای مالکیت فکری قرار گیرند، به میزان حدود ۹۰% در یک اداره ثبت اختراع مورد حمایت کانون پتنت قرار میگیرد.
ماده ۳: شرایط حمایت از ثبت اختراع
حمایت از ثبت اختراع تنها در مواردی انجام میشود از شرایط عمومی زیر برخوردار باشد:
داشتن نوآوری در دنیا
دارا بودن گام اختراعی (بدیهی نبودن ادعای مرتبط با اختراع)
قابلیت تولید (برخورداری از قابلیت کاربرد صنعتی)
حمایت از درخواستهای ثبت اختراع منوط به انجام کلیه مراحل ثبت توسط کارگزاران مورد تأیید کانون است و برای استفاده از حمایتهای این آییننامه، استفاده از کارگزاران خارج از کانون مجاز نیست.
تبصره:کانون پتنت در صورتی که متوجه شود در هر زمان از مراحل ثبت اختراع درخواست( در زمان ثبت موقت، در زمان درفتینگ یا در مراحل ثبت اختراع توسط وکیل همکار در کشور آمریکا یا سایر کشورها) شرایط احراز پتنت اعم از:
• شرایط ماهوی از بین رفته باشد (یافتن هر مرجع جدیدی که باعث از بین رفتن شرایط ماهوی اختراع اعم از نوآوری، گام ابتکاری و یا موضوع قابل ثبت به عنوان اختراع گردد یا بر اساس قوانین آمریکا حکم دادگاهی (Case Law) که نقض کننده شرایط پتنت شدن باشد).
• شرایط رسمی این اختراع رعایت نشده باشد. (رعایت حق تقدم در ثبت اختراع بر اساس پیمان پاریس یا پیمانPCT، یا الزام افشای کامل)
• در مراحل نگارش اختراع مشخص گردد که از طرف مخترعین اطلاعات گمراه کننده فنی ارائه شده است یا تطابق لازم بین اختراع افشا شده و اختراع ارائه شده برای نگارش وجود نداشته باشد.
• در زمان نگارش یا ثبت موقت یا دائم اختراع همکاری لازم از جانب مخترعین با کانون پتنت یا کارگزاران معرفی شده به عمل نیاید؛
می تواند به صورت یک طرفه حمایت از ادامه روند ثبت اختراع را لغو کند. چنانچه در مراحل مذکور همکاری های لازم از جانب مخترع صورت نگیرد به منزله انصراف مخترع تلقی می گردد.
حمایت کانون پتنت ایران متناسب با مراحل پیشرفت کار و گزارشات ارسالی کارگزار در وجه کارگزار پرداخت میگردد.
· حمایت مذکور پس از پرداخت سهم 10 درصدی مخترع اعمال می شود.
ماده ۵: گردش کار حمایت از ثبت اختراعات در واحد مالکیت فکری
مراجعه به سایت «www.patentoffice.ir» و ثبت نام در پرتال جامع ثبت اختراعات
آغاز فرآیند ثبت اختراع خارجی از طریق پرتال جامع، وارد کردن کلیه اطلاعات شخصی و نیز جزئیات مربوط به تقاضای ثبت اختراع توسط متقاضی
بررسی شکلی اطلاعات، کارشناسی مدارک و مستندات ارسالی از طرف متقاضی توسط کانون پتنت ایران
اطلاعرسانی به متقاضی در خصوص تکمیل و رفع نواقص (در صورت نیاز)
بررسی و ارزیابی پرونده از جهت دارا بودن نوآوری، گام اختراعی (بدیهی بودن) و قابلیت تولید (کاربرد صنعتی) توسط تیم ارزیابی
بررسی نهایی درخواست در جلسه شورای مالکیت فکری و تصمیمگیری نهائی
اعلام نتیجه نهائی به متقاضی (رد یا تایید قابلیت ثبت اختراع خارجی)
ارجاع پرونده به کارگزار (در صورت تایید پرونده)
عقد قرارداد ثبت اختراع توسط کانون با مخترعین به منظور دریافت ۱۰ درصد از هزینه ثبت
نظارت بر روند پیگیری پرونده در اداره ثبت اختراع مربوطه تا ثبت و یا رد نهایی
ماده 6: میزان تشویقی مخترعین
· در صورتی که اختراع تایید شده در مرحله انتشار(publish) قرار بگیرد کانون پتنت ایران مبلغ 30.000.000 ریال به عنوان تشویقی به حساب مخترعین پرداخت می کند.
تبصره: تشویقی مذکور فقط به درخواست هایی تعلق می گیرد که تاییدیه ارزیابی داخلی کانون پتنت تا تاریخ 96/5/1 به متقاضیان اعلام شده باشد و از این تاریخ به بعد تشویقی تعلق نمی گیرد.
· در صورتی که اختراع تایید شده در مرحله تایید نهایی(grant) قرار بگیرد مبلغ 30.000.000 ریال دیگر نیز به عنوان تشویقی به حساب مخترعین پرداخت می شود.
ماده 7: نحوه دریافت تشویقی
· مبالغ ماده 6 به حساب فرد ثبت کننده اختراع در سیستم پرتال کانون واریز می شود و کانون دخالتی در میزان سهم هر مخترع ندارد.