مالیات دهندگان کانادایی با توجه به تصمیم دادگاه مرتبط با پیمان «NAFTA»، از پرداخت 500 میلیون دلار هزینه اضافی معاف گردیدند. تصمیم فوق توجهات را معطوف به بندی قانونی نموده که اجازه می دهد دولت کانادا برخی تعهدات ایجاد شده در قوانین مالکیت فکری را نادیده گیرد.
در قانون ثبت اختراع، هر پتنت می بایست «مفید و کاربردی» باشد، حتی اگر این قابل استفاده بودن فقط جرقه ای از کاربرد را در خود داشته باشد. برای نمونه، پتنت های دارویی باید در درمان برخی حالات مؤثر بوده و یا منجر به بهبود در آن ها گردد. ولی بند مذکور این امر را تا حد وسیعی گسترش می دهد، به طوری که اگر یک پتنت به چالش کشیده شود، دادگاه با بررسی تعهدات ناشی از کاربردهای پتنت که می تواند بسیار گسترده باشد (برای مثال تأثیرات درمانی بسیار بیشتر)، در صورتی که پتنت نتواند تعهدات بسط یافته را فراهم نماید، رأی به ابطال پتنت خواهد داد.
از سال 2005 میلادی با این بند قانونی جدید، نزدیک به 30 پتنت دارویی کانادایی باطل گردیده است. به طوری که اخیراً شرکت داروسازی «Eli Lily» از کانادا به دلیل ابطال دو پتنت دارویی «Strattera» و «Zyprexa» که بیشتر در درمان بیماری های روحی و روانی مورد استفاده قرار می گیرد، شکایت نموده است. در حالی پتنت های مذکور فاقد سودمندی شناخته شده و رد اعتبار گردیده اند که فروش جهانی این داروها به بیش از 700 میلیون دلار می رسد.
در حکم نهایی دادگاه نفتا، شرکت مذکور، تحت مقررات حمایتی پیمان نفتا واجد شرایط برای دریافت غرامت شناخته نشد. دادگاه همچنین قانون مالکیت معنوی را جزء قوانین بین المللی بر شمرده و تأکید کرده است که قوانین کانادا در این زمینه می بایست مطابق با دیگر کشورها باشد.
لازم به ذکر است، در گزارش ویژه دفتر بازرگانی ایالات متحده آمریکا که در سال 2016 میلادی منتشر گردید، قانون موجود به دلیل تأثیر منفی چند میلیارد دلاری در فروش دارو در بازار کانادا، به عنوان یکی از نگرانی های عمده ذکر گردیده است. در همین راستا مذاکره بر سر این مسئله، در دستور کار رئیس جمهور آمریکا در دور جدید مذاکرات نفتا قرار دارد. به اعتقاد کارشناسان، تنها راه معقول در این زمینه، پایان دادن به افراط در اجرای بند قانونی فوق و استفاده از یک نظام حقوقی مالکیت فکری قوی و روشن جهت ترویج نوآوری در کانادا می باشد.
