واگذاری مجوز بهره‌برداری از پتنت‌های بلااستفاده به شرکت‌های کوچک و متوسط در ژاپن

یک مدل جدید کسب‌وکار در ژاپن این امکان را فراهم نموده که شرکت‌های بزرگ، مجوزهای بهره‌برداری از برخی پتنت‌های استفاده‌نشده خود را به شرکت‌های کوچک و متوسط واگذار نمایند. از آخرین مشارکت‌هایی که بر مبنای این مدل که توجهات زیادی را در این کشور به خود جلب نموده است، می‌توان به شرکت «Fuji Xerox» اشاره نمود که مجوز بهره‌برداری از یکی از پتنت‌های خود را از طریق طرح مبادلات مالکیت فکری در پروژه‌های محلی دولت، به یک شرکت در یوکوهاما واگذار نموده است.

بنابر گزارش وب‌سایت «iam»، از منافع مدل مذکور برای شرکت‌های بزرگ می‌توان به امکان کسب درآمد از اختراعاتی که استفاده خاصی از آن نمی‌کنند و همچنین تبلیغات ناشی از مشارکت با شرکت‌های کوچک و متوسط و جوامع محلی، را نام برد. بایستی توجه داشت که صدور مجوز بهره‌برداری از فناوری‌های مرتبط با پتنت‌های این‌چنینی که معمولاً جزء فناوری‌های محوری شرکت‌های بزرگ به شمار نمی‌رود، تأثیر قابل توجهی بر جریان درآمدی این شرکت‌ها نخواهد داشت؛ از طرف دیگر، تفاوت در منابع در دسترس آن‌ها و شرکت‌های کوچک و متوسط به‌ویژه در زمینه مالکیت فکری، موجب می‌شود تا ریسک‌های مرتبط با دادرسی‌های حقوقی بسیار کاهش یابد.

شاید بتوان تنها چالش این نوع از واگذاری مجوز بهره‌برداری را در عدم قطعیت موفقیت محصول نهایی در بازار هدف دانست که درآمد حاصل از صدور مجوز را نمی‌تواند تضمین نماید. همین عامل باعث می‌شود تا این مدل کسب‌وکار، نوعی کسب‌وکار کم‌ریسک و در عین حال کم‌بازده از منظر درآمد میانگین قلمداد شود که با توجه به عدم استفاده از دارایی‌های فکری از سوی شرکت‌های بزرگ، کاملاً توجیه خواهد داشت. به نظر می‌رسد، نقش دولت‌های محلی در ترویج این مدل از کسب‌وکار و ایجاد تعاملات بین شرکت‌های بزرگ فناور از یک‌سو و شرکت‌های کوچک و متوسط از سوی دیگر، بسیار کلیدی باشد.