ژاپن تا سال ۲۰۱۶ میلادی، بهعنوان دومین کشور برتر از نظر ثبت اختراعات بینالمللی پس از آمریکا محسوب میشد که با پیشی گرفتن چین در سال ۲۰۱۷، به رتبه سوم تنزل یافت. به دنبال این رخداد، بسیاری از سیاستگذاران و متولیان حوزه علم و فناوری ژاپن، در پی چرایی موفقیت چین و اینکه چگونه باید با این موقعیت دشوار روبرو شد، بودند. یکی از راهکارهای پیشنهادی، تشویق کودکان و کمک به ثبت و تجاریسازی ایدههای آنها است که در چین نیز با شدت انجام میگیرد.
بنا بر گزارش وبسایت «Nikkei Asian Review»، چین نهتنها شرکتهای این کشور را به ثبت و انتشار پتنت در غرب سوق میدهد، بلکه در سال تحصیلی ۲۰۱۵ میلادی، آموزش مالکیت فکری در برخی مدارس از پیش تعیینشده را نیز آغاز نموده است. در این راستا، تا سال تحصیلی ۲۰۲۰، بیش از ۲۰۰ مدرسه در پکن و بیش از ۱۰۰۰ مدرسه نیز توسط دولتهای محلی، بهعنوان مدل تعیین خواهند شد. به نظر میرسد، دولت ژاپن و نهادهای مرتبط با حوزه مالکیت فکری در این کشور نیز علاقهمند به انجام کاری مشابه هستند.
ایدههای نو از سوی کودکان، اغلب منجر به حیرت بزرگسالان میگردد؛ با این وجود، تبدیل این ایدههای ابتکاری و خلاقانه به مالکیت فکری و تجاریسازی آنها، نیازمند کمک بزرگسالان است. برای مثال، «هیتومی» یازده ساله، در نوامبر سال گذشته میلادی، موفق به دریافت پتنتی در زمینه سیستم پارک دوچرخه شد. وی در مسیر ثبت اختراع خود، تا حد زیادی از کمکهای پدرش که یک وکیل حقوقی ثبت اختراع است بهره گرفت. «آسوکا» نیز دیگر مخترع کم سن و سالی است که موفق به ثبت اختراعی در زمینه جداسازی هوشمند قوطیهای فولادی و آلومینیوم، در فرآیند بازیافت زباله شده است. جالب اینجا است که وی به همراه پدر خود شرکتی تأسیس کردهاند که به نوآوران جوان کمک مینماید تا اختراع کنند و ایدههای خود را به فروش برسانند. بدیهی است، نقش دولت در شکوفا شدن استعدادها و کمک به ثبت و محافظت از ایدههای اینچنینی، بسیار مهم خواهد بود.
گفتنی است، دولت ژاپن با تجدیدنظر در برنامههای درسی در مارس ۲۰۱۷ و گنجاندن مباحث مالکیت فکری از آغاز سال تحصیلی ۲۰۱۸، به دنبال توسعه هر چه بیشتر آموزشها در این حوزه است. مطابق برنامهریزیها، قرار است تا در سال ۲۰۲۰ میلادی، فضای بیشتری از کتابهای درسی دوره ابتدایی، به مسائل مرتبط با مالکیت فکری اختصاص یابد. علاوه بر این، در اقدامی جالبتوجه، دفتر پتنت این کشور از ۱۸ آوریل سال جاری میلادی، اقدام به راهاندازی «JPO Kids Page» نموده است که یک وبسایت برای ارائه اطلاعاتی مقدماتی، از جمله تعریف پتنت و چگونگی ثبت یک پتنت، برای کودکان و نوجوانان است. اطلاعات مندرج در این صفحه، میتواند بهصورت رایگان و در قالب یک کتاب دیجیتال، دانلود و در مدارس و خانهها مورد استفاده قرار گیرد.