سیستم پتنت، بهعنوان ابزاری کارآمد برای رفع نگرانیهای مرتبط با فناوری اصلاح ژنتیکی، بکار گرفته خواهد شد. در ماه جاری میلادی (۲۷ الی ۲۹ نوامبر)، مجموعهای از محققین، سیاستگذاران و دانشمندان علوم اجتماعی، در دومین نشست اصلاح ژنتیکی، گرد هم آمده تا پیرامون چالشها و نگرانیهای پیش روی این فناوری نوظهور، به بحث و گفتگو بپردازند. از زمان برگزاری اولین نشست که در حدود ۳ سال پیش در واشینگتن برگزار شد، محققین همچنان به توسعه فناوری «CRISPR-Case9» و تجاریسازی آن در حوزههای مختلف، اعم از افزایش میزان محصول، ریشهکن کردن آفات و بلایا و همچنین بیماریهای انسانی، ادامه دادهاند. با این حال، به موازات پیشرفتهای صورت گرفته و با توجه به گستردگی قابلتوجه کاربردهای این فناوری، مجموعهای از نگرانیهای اخلاقی، اقتصادی و زیستمحیطی، در زمینه دستکاری ژنومهای گیاهی و حیوانی پدید آمده است که دولتها در سرتاسر جهان، سعی دارند تا با تصویب قوانین مناسب، به این مسئله واکنش نشان دهند.
بنا بر گزارش «Nature»، یکی از موضوعات بهشدت اثرگذار بر آینده اصلاح ژنتیکی که شاید در وهله اول، چندان مهم به نظر نرسد، سیستم پتنت است. در گذشته، پتنتها نقش مهمی در تنظیم مواجهه با فناوریها و تحقیقات نوظهور داشتهاند که از آن جمله، میتوان به بمب اتم و یا سلولهای بنیادی جنین انسان اشاره نمود. حال همین تنظیمات، به منظور مشخص نمودن یک چهارچوب برای مرزهای فناوری اصلاح ژنتیکی، در دستور کار قرار گرفته است.
در باب لزوم اصلاح قوانین موجود، آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالاتمتحده، توصیه نموده که آزمایشهای بالینی که شامل ویرایش ژن در تخممرغ، اسپرم یا جنین انسان باشد، تنها باید برای درمان و پیشگیری از بیماری یا ناتوانیهای جدی باشد. آنها همچنین خواستار ایجاد یک سیستم نظارت دقیق برای محدود نمودن استفاده از فناوری در این زمینه شدند. حال، پرسش این است که سیستم پتنت چگونه میتواند به این موضوع کمک نماید؟
در پاسخ باید گفت که از سیستم پتنت، میتوان برای شکلدهی به مسیر نوآوری استفاده نمود. این ایده که دولتها میتوانند از سیستم ثبت اختراع، برای شکل دادن به توسعه فناوری و تأثیر آن در جامعه استفاده کنند، جدید نیست. در دهه ۱۹۴۰ میلادی نیز، کنگره آمریکا از سیستم ثبت اختراع، برای کنترل توسعه و تجاریسازی سلاحهای هستهای استفاده نمود و همین کار، میتواند برای فناوریهای اصلاح ژنتیکی در انسان نیز رخ دهد.