اگر نگاهی به گذشته نه چندان دور بیاندازیم، آسمان بالای سر ما، چیزی غیر قابل دسترس به نظر میآمد؛ اما پیشرفتهای علم بشری، انسان را تا به حدی بالا برده است که آرزوی سفرهای بین سیارهای نیز تا حدودی محقق شده است. آنچه در مرحله بعدی تمرکز بسیاری از پژوهشگران فعال در این حوزه قرار دارد، امکانپذیری زندگی در خارج از کره زمین، در یکی از همین سیارات اطراف ماست. یکی از صدها چالش مهم در این مسیر، مسئله تأمین آب، برای حیات در این سیارههاست؛ این مسئله، تا به حدی اهمیت دارد که حتی برای تأمین آب مورد نیاز فضانوردان در ایستگاههای فضایی نیز، گاهاً چالشهایی را بوجود میآورد.
وجود چالشهای فراوان در این حوزه، در کنار سرمایهگذاریهای قابل توجه دولتها و گاهاً نهادهای نظامی برای فعالیت در فضا، مجموعههای تحقیقاتی متعددی را نیز ترغیب نموده، تا هم از مزایای به روز بودن فناوریها و هم از سرمایههای مصروفه برای این کار، بهرهای کسب نمایند. در این میان، دانشگاههای مختلفی نیز در همکاری با نهادهایی همچون ناسا، به فعالیت مشغول هستند و دستاوردهایی ارزشمند را برای پیشبرد اهداف تعیین شده، ارائه مینمایند. دانشگاه ایالتی فایتویل «FSU»، یکی از این دانشگاهها است که در زمره ده دانشگاه برتری قرار گرفته که ایده نوآورانه آن، توسط ناسا پذیرفته شده است. این دانشگاه، در راستای پروژهای تحت عنوان «توالییابی مولکولی و شناسایی آلایندههای بیولوژیکی» که تحت نظارت دکتر «داریوش ایلا» انجام گرفته است، موفق به دستیابی به فناوری ارزشمندی شده که شاید چالش تأمین آب در فضا را تا حدودی تسهیل نماید.
در وهله اول، فناوری پتنت شده، برای تصفیه آب و همچنین توالییابی مولکولی و شناسایی آلایندههای بیولوژیکی طراحی شده است که زندگی را در فضا و روی زمین بهبود میدهد. اما این سیستم، فقط کاربردهای فضایی نداشته و کاربردهای تجاری آن نیز، گسترده هستند. در زمینه کاربردهای این پروژه در ناسا، باید گفت که با توجه به مشکل استخراج آب از سیارات یخ زده و همچنین مصائب انتقال آب از زمین، این سیستم، میتواند در مأموریت ناسا برای بازیافت پسابها به آب آشامیدنی، مفید واقع شود.
لازم به ذکر است که سیستم پیشنهادی، برای آزمایش سریع و کارآمد آب، به منظور تشخیص عوامل بیماریزای شایع نیز، قابل کاربرد است. همچنین، در صنایع غذایی، تشخیص زودهنگام عوامل بیماریزا، موجب صرفهجویی در هزینه و نجات جان انسانها میشود. علاوه بر این، در مراقبتهای بهداشتی، بیماریهای عفونی به سرعت توسط سیستم پیشنهادی قابل شناسایی هستند. در کنار همه موارد ذکر شده، برای تأمین آب کشورهای در حال توسعه، پتانسیل این سیستم برای کاهش بیماریها از طریق تشخیص عوامل بیماریزا، بالا به نظر میرسد.
شایانذکر است که عفونتهای ناشی از بیمارستانها، حدود ۲۸ تا ۳۴ میلیارد دلار در سال، هزینه ایجاد میکند. اگر توانایی تشخیص سریع این عفونتها فراهم شده و به کمک یک سیستم ساده و آسان، بتوان تجزیه و تحلیل سریع را در زمان واقعی انجام داد، بسیاری از این هزینهها قابلپیشگیری هستند. این مسئله، در کنار آمار سالانه ۱.۷ میلیون نفر بیمار مبتلا به عفونت که منجر به تلفات ۹۹۰۰۰ نفری در سال میگردد، چالشی بزرگ برای جوامع مختلف بوده که این فناوری پیشرفته، میتواند در راستای اصلاح آن، اقدام نماید.