دو شرکت داروسازی بریتانیایی و ژاپنی «GW» و «Otsuka»، درخواستهای ثبت اختراعی را به اداره ثبت اختراع تایلند ارسال نمودهاند که مخالفتهای بسیاری را به همراه داشته است. این درخواستهای ثبت اختراع، مربوط به عصارههایی از گیاه شاهدانه است که برای کاربردهای درمانی قابل استفاده بوده، اما بر اساس نظر مخالفان، قابلیت ثبت به عنوان یک پتنت را در تایلند ندارند.
با وجود اینکه در اواخر سال گذشته میلادی، استفاده دارویی از ماریجوانا در تایلند قانونی شد، به نظر میرسد که پتنت مربوطه، مخالف قوانین تایلند است. پیش از اینکه استفاده دارویی از شاهدانه قانونی شود، این نگرانی عمومی وجود داشت که منافع خارجی در این مسئله دخیل بوده و در آینده، بازار این ماده را تحت کنترل در آورند.
در نشست ۲۸ ماه مه سال گذشته، «لوکسامفن سارچاواناکیت»، از سازمان دارویی دولت تایلند «GPO»، گفته بود: «درخواست ثبت اختراع مربوط به ترکیب فیتوکانابینوئید، برای استفاده در درمان اسپاسم است؛ واضح است که این امر، خلاف قانون مالکیت فکری تایلند بوده که بیان میدارد، میکروارگانیسمها، حیوانات، گیاهان و عصارههای گیاهی، قابل پتنت شدن نیستند». پیشتر نیز، دکتر «ساپن مکتون»، رئیس «GPO»، ابراز نگرانی نموده بود که بیش از پنج پتنتی که توسط «GW» و «Otsuka» ثبت شدهاند، قانون تایلند را نقض نموده است.
به دنبال این ابراز نگرانیهای متعدد، «توساپن دنسوپوترا»، مدیر کل اداره ثبت اختراع تایلند، پیشتر اطمینان داده بود که این درخواستها رد خواهند شد، اما پیش از آن، بایستی مراحل طولانی درخواست طی شود. با این وجود به نظر میرسد که بر خلاف این اعلام نظر یکی از این پتنتها از مرز رد شدن جان سالم به در برده و همین مسئله چالش و نگرانی عمومی را در بر داشته است. به همین دلیل، در جلسه مذکور، نمایندهای از اداره ثبت اختراعات تایلند، اعلام نموده: «ما تعداد کمی بازرس داریم که آنها به طور خاص، برای بررسی ثبت اختراعات پزشکی و بسیاری از اختراعات دیگر، آموزش ندیدهاند. بنابراین، در این بازرسیها، تعجیل نمودهاند که ناشی از این تعجیل، مشکلاتی حادث شده است. ما از همه پیشنهادات استقبال میکنیم و با تیم حقوقی، در مورد نحوه رد درخواستهای منتشر شده، مشورت خواهیم کرد.»
مدیر مرکز کنترل و نظارت بر داروی تایلند نیز، در خصوص ثبت اختراعات صورت گرفته، اعلام نموده که تعداد ثبت اختراعات ماریجوانای دارویی، به طور چشمگیری افزایش یافته است؛ اما تمام ۱۳ موردی که در حال حاضر، درخواست ثبت آنها ارائه شده است، ممنوعیت قانونی ثبت اختراع میکرواورگانیسمها، گیاهان و عصارههای گیاهی را به همراه خواهند داشت.
در طرف دیگر ماجرا، سخنگوی «GW»، اظهار داشته است: «شش پتنت این شرکت که هنوز موفق به دریافت گواهی ثبت اختراع نشدهاند، مربوط به استفاده از کانابینوئیدها در زمینههای درمانی است و ما معتقدیم که آنها معتبر و قابل دفاعند. اختراعات ما، نتیجه 20 سال تحقیق بر روی علوم کانابینوئید و توسعه داروهایی است که تا به حال، به هزاران بیمار مبتلا به بیماریهای جدی در سراسر جهان، کمک نموده است». شایان ذکر است که «GW»، ارائه دهنده اولین داروی مشتق شده از شاهدانه در جهان است که برای درمان بیماری اماس، مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، این شرکت، برای درمان صرع، سرطان، بیماریهای روانی، و اثرات جانبی ناشی از شیمیدرمانی، در حال توسعه داروهای مبتنی بر ماریجوانا است.
لازم به ذکر است که این جنجالها، پای نخستوزیر تایلند را هم وسط کشیده و «پرایوت چان-او-چا»، در ماه نوامبر و در پاسخ به این اعتراضات، اعلام نمود که ممکن است به پشتوانه یک ماده قانونی، اجازه لغو این پتنتها را صادر نماید.