دفتر ثبت اختراع اروپا «EPO»، اقدام به انتشار گزارشی با موضوع مجوزهای اجباری بهره‌برداری از پتنت در کشورهای اروپایی نموده است. در این گزارش که هدف اصلی از انتشار آن، ارائه یک نظرسنجی جامع از رژیم‌های مختلف مجوز اجباری پتنت در هر یک از ۳۸ کشور عضو کنوانسیون ثبت اختراع اروپا «EPC» است، مروری مختصر بر قوانین و رویه کشورهای اروپایی در این زمینه نیز، ارائه شده است.
بر اساس نتایج این گزارش که با همکاری انجمن حقوقدانان و وکلای پتنت اروپا «EPLAW» و آکادمی پتنت اروپایی تهیه شده است، اغلب کشورهای اروپایی سعی بر این دارند که رژیم صدور مجوز اجباری پتنت را در قوانین مالکیت فکری خود ادغام نمایند. البته در کشورهای مورد بررسی، تا حدودی زمینه‌های اعطای این نوع از مجوزها متفاوت است که این مسئله، به جامعه مدنی و روندهای اداری در هر یک از آن‌ها باز می‌گردد. لازم به ذکر است که گزارش ارائه شده توسط دفتر ثبت اختراع اروپا، به دنبال مقایسه کشورها نبوده و تنها معرفی روند کلی و وضعیت موجود در هر کشور به تفکیک را مد نظر داشته است.
گفتنی است که مجوز اجباری پتنت، یکی از مصادیق کارکردها و مزایای عمومی سیستم پتنت محسوب شده که به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا تحت شرایطی خاص و با هدف رفاه عمومی جامعه، از شرایط و دستورالعمل‌های متداول ثبت اختراع، عبور نموده و شرکت‌های فناور دارنده فناوری پتنت شده را ملزم به صدور مجوز بهره‌برداری از پتنت نمایند. این استراتژی، عموماً در مواجهه با شرکت‌های فناور خارجی و با هدف دسترسی شرکت‌های محلی به فناوری و به تبع آن، دسترسی عمومی به منافع حاصل از تجاری‌سازی فناوری در کشور، اتخاذ می‌گردد. البته صدور مجوز در شرایط کاملاً عادلانه و با پرداخت حق امتیاز مرتبط با پتنت انجام گرفته و شرکت‌های فناور نیز، می‌توانند در ازای این واگذاری، از مزایای حضور در بازار وسیع آن کشور، بهره‌مند شوند. یکی از مثال‌های مشهور صدور مجوز اجباری پتنت، تصمیم دولت آمریکا به الزام شرکت‌های شیمیایی آلمانی، برای واگذاری مجوز بهره‌برداری از پتنت‌های در اختیار خود به شرکت‌های آمریکایی در سال‌های پس از جنگ جهانی اول است.
