یکی از چالش‌های پیش روی بشر در حوزه سلامت و مراقبت‌های بهداشتی، بیماری‌هایی نظیر ایدز است که سالانه علاوه بر مرگ‌ومیر بالای ناشی از آن، هزینه‌ای هنگفت نیز بر دولت‌ها و جوامع مختلف، تحمیل می‌نماید. در طی سال‌های اخیر و با پیشرفت فناوری، روش‌های مختلفی برای مبارزه و درمان این بیماری، توسعه یافته و محصولات دارویی متعددی نیز، به بازار عرضه شده است. جالب اینجاست که در آمریکا به‌عنوان یکی از کشورهای پیشرو در مبارزه با این بیماری، هزینه‌ها بر عهده میلیون‌ها مالیات‌دهنده بوده و در مقابل، یک غول دارویی، به منافعی چند میلیارد دلاری دست می‌یابد.
در آمریکا، افرادی نظیر «توماس فالکز» و «رابرت گراند»، با استفاده از کمک‌های مالی دولتی و البته طی سال‌ها تلاش و کوشش مستمر، موفق به دستیابی به پیشرفت‌هایی بزرگ در درمان ایدز شده‌اند. در نتیجه این تحقیقات گسترده و نفس‌گیر، دارویی به نام «Truvada» به بازار عرضه شده که می‌تواند از عفونت ویروس «HIV»، جلوگیری نماید. اگرچه پتنت مربوط به این اختراع اثرگذار، در سال ۲۰۱۵ میلادی و به نفع دولت آمریکا به ثبت رسیده است، اما تاکنون، دولت آمریکا نتوانسته است حتی یک پنی از عواید بسیار زیاد آن را به خود اختصاص دهد.
این دارو که از سوی شرکت گیلاد «Gilead Sciences»، تولید و به بازار عرضه می‌گردد، تنها در یک سال اخیر، درآمدی بالغ بر ۳ میلیارد دلار را برای این شرکت به ارمغان آورده است. با این وجود، شرکت تولیدکننده مدعی است که ثبت اختراعات دولتی، نمی‌توانند برای درمان‌های پیشگیرانه از بیماری، مؤثر باشند و همین استدلال، به یک نقطه اختلاف بین آن‌ها و دولت بدل شده است.
فالکز که دیگر بازنشسته شده است، در این خصوص اظهار می‌دارد: «با توجه به زمان و تلاش و کوششی که در مراکز تحقیق و توسعه دولتی انجام گرفته و پول‌هایی که از مالیات افراد صرف این کار شده است، عدم توافق بین دولت و گیلاد، واقعاً غیرقابل قبول است». اختلافات دولت و شرکت دارویی در زمینه حقوق پتنت، این پرسش بزرگ را برای دولت ترامپ ایجاد نموده است که چگونه می‌توان در مقابل یک شریک صنعتی، از پتنت‌های متعلق به خود، محافظت نمود؟
بنا بر آمار دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، وزارت بهداشت و درمان آمریکا از سال ۱۹۷۶ میلادی به این‌سو، بیش از ۲۵۰۰ پتنت به ثبت رسانیده است و رویه غالب، بدین صورت بوده که مجوز بهره‌برداری از این پتنت‌ها را در اختیار شرکت‌های بخش خصوصی قرار داده، تا با تجاری‌سازی و عرضه محصول دارویی به بازار، عموم جامعه را از آن‌ها منتفع سازد. گفتنی است، بر خلاف اختلافات حقوقی فراگیر و گاهاً بزرگ بین شرکت‌های دارویی خصوصی که کاملاً رایج است، اختلاف بین دولت و شرکت‌ها، بسیار نادر می‌باشد. مثلاً در طی سال‌های اخیر، دعوی حقوقی گسترده‌ای بر سر بازار چند میلیارد دلاری داروهای درمان بیماری دیابت رخ داده است و حتی در موردی جدیدتر، دانشمندان ژاپنی و آمریکایی، بر سر پتنت‌های ارزشمند درمان بیماری سرطان، با هم به مشکل برخورده‌اند. این در حالی است که پتنت درمان بیماری ایدز، از نمونه‌های کمیاب اختلاف بین دولت و شرکت‌های دارویی است.
