دو مخترع زن عمانی، موفق به توسعه روشی جدید و ابتکاری برای تولید روغن از هسته خرما و ضایعات روغنی آشپزخانههای صنعتی و خانگی شدهاند. محصول حاصل از این نوآوری منحصربهفرد که در فرایندهای حفاری چاههای نفتی مورد استفاده قرار میگیرد، علاوه بر کارکردهای زیستمحیطی، ارزشافزوده اقتصادی نیز به همراه دارد. با توجه به پتانسیل تجاریسازی قابل توجه این فناوری، این دو بانوی مخترع، نسبت به ثبت درخواست خود در سیستم ثبت اختراع عمان نیز اقدام نموده و در انتظار اخبار خوشی برای دستاورد شگفتانگیز خود هستند.
«تسنیم بنت محمد» و «سلما بنت سلیم»، دو نوآور عمانی هستند که این ایده به ظاهر غیرعملی را به مرحله اجرا در آوردهاند. تسنیم با تأکید بر فواید زیستمحیطی این فناوری، در خصوص نقاط عطف موجود در این پروژه اظهار داشت: «ایده اولیه فناوری، تبدیل زبالهها و ضایعات زیستی، به فرآوردههای دارای ارزش اقتصادی بود که البته فناوری حاصل شده نیز، با دارا بودن قابلیت ورود به مهمترین بخشهای نفت و گاز، این هدف را قابل دستیابی نموده است. در حقیقت، ایده اولیه در دوران دانشجویی و بهعنوان پروژه دانشگاهی توسعه یافت و در ادامه، حضور در شرکت نفتی Mohammed Al Barwani و توسعههای تکمیلی صورت گرفته، منجر به یک کارآفرینی بیسابقه و تبدیل ایده به پروژهای واقعی شد.»
سلما نیز با تأکید بر نقش سمینارهای برگزار شده توسط وزارت تجارت و صنعت عمان و همچنین شبکههای اجتماعی مختلف، در خصوص آشنایی با سیستم پتنت، اظهار داشت: «به دست آوردن حقوق انحصاری پتنت، اهمیت اقتصادی فراوانی را به دنبال داشته و اثرگذاری مستقیمی بر موقعیت مالکیت فناوری و جلوگیری از سرقت ایده و همچنین فعالیتهای رقبا دارد. همچنین بازگشت سرمایهگذاریهای صورت گرفته به منظور فعالیتهای تحقیق و توسعه، میتواند در نتیجه واگذاری مجوزهای بهرهبرداری از پتنت، امکانپذیر گردد.»
گفتنی است که توسعه فناوری فوق و ثبت آن در سیستم پتنت، نمونهای از تلاشهای فناورانه زنان نوآور محسوب شده که در طی سالهای اخیر و به دنبال تلاش دولتهای مختلف در استفاده از پتانسیل همه اقشار جامعه، به شدت افزایش یافته است. بنا بر گزارش سازمان جهانی مالکیت فکری، سهم مخترعین زن در درخواستهای ثبت اختراع «PCT» در سال ۲۰۱۶، به بیش از ۳۰ درصد رسیده است که حاکی از افزایش محسوس فعالیتهای نوآورانه زنان است. از سوی دیگر، دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا در گزارش جدید خود، به بررسی مشارکت زنان در فرآیند ثبت اختراع در بازه زمانی ۱۹۷۶ تا ۲۰۱۶ پرداخته که آمار و ارقام پتنتهای گرنت شده، حاکی از افزایش مشارکت زنان از حدود ۷ درصد در دهه ۱۹۸۰، به بیش از ۲۱ درصد در سال ۲۰۱۶ میلادی است. البته هنوز هم تفاوتهای قابل ذکری بین مشارکت زنان و مردان وجود داشته که ناشی از عوامل متعددی، مانند نابرابری جنسیتی در فرآیند ارزیابی درخواستهای ثبت اختراع است. همین عامل، موجب شده است تا مجموعهای از کمکهای حقوقی و فنی برای ثبت و انتشار پتنت در کشورهای مختلف تعریف گردد که به عنوان مثال، میتوان به اقدامات دفتر ثبت اختراع آمریکا با همکاری شرکت گوگل و پروژه تسریع بررسی درخواستهای ثبت پتنت زنان در هند، اشاره نمود.
لازم به ذکر است که کاهش هزینههای ثبت اختراع در عمان، فرآیند به نسبت آسان ثبت درخواست و همچنین حمایتهای بخش مالکیت فکری وزارت صنعت و تجارت این کشور، موجب شده است تا بسیاری از مخترعین و نوآوران عمانی، نسبت به ثبت نوآوریهای خود و بهرهمندی از حفاظتهای سیستم پتنت، ترغیب شوند. تقویت سیستم ثبت اختراع و ارتقاء جایگاه آن در زیرساختهای توسعهای کشورهای درحالتوسعه، میتواند اشاعه و ترویج نوآوری در این جوامع را بهبود داده و فرآیند انتقال فناوریهای پیشرفته را تسهیل نماید.