به همت دانشگاه قم و همکاری کانون پتنت ایران، در روز سه‌شنبه مورخ ۱۸ تیر ماه سال جاری، کارگاهی آموزشی با عنوان «آموزش مقدمات ثبت اختراع» و با حضور بیش از ۲۰ نفر از اعضای هیئت‌علمی، کارشناسان شرکت‌های خصوصی و دانشجویان استان، در محل تالار اندیشه دانشگاه قم برگزار گردید.
در زمان شروع کارگاه، جناب آقای «وحید شیخ‌الاسلامی»، معاون مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه قم، ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، در خصوص اهمیت مالکیت فکری و پتنت اعلام نمودند که: «تجربه ده ساله مرکز رشد دانشگاه قم در حوزه حمایت از شرکت‌های نوپای فناور، نشان می‌دهد که توجه به موضوع مالکیت فکری، شامل ثبت طرح صنعتی، ثبت نماد و ثبت اختراع، معمولاً در ابتدای فعالیت شرکت‌های نوپا و فناوران، مورد توجه قرار نگرفته و غالباً زمانی به اهمیت توجه به این موارد پی می‌برند که دچار دعوی‌های حقوقی شده که در بسیاری موارد هم به حق خود نمی‌رسند». همچنین ایشان در خصوص رویکرد این مرکز نسبت به تمایل به محافظت از دارایی‌های فکری مجموعه از طریق ثبت پتنت اظهار داشتند: «یکی از حمایت‌های مهم مرکز رشد دانشگاه قم، حمایت از مالکیت معنوی محصولات و خدمات شرکت‌های نوپا و فناور، ارائه خدمات آموزش و مشاوره و آشنا نمودن مدیران شرکت‌های نوپا با ادبیات موضوع و آگاهی دادن به مدیران کسب‌وکارها در خصوص حقوق و وظایف خود در حوزه مالکیت معنوی است. همکاری با مراکز علمی مختلف و عقد تفاهم‌نامه با مراکز حمایتی همچون کانون پتنت ایران، گروه حقوق مالکیت فکری دانشکده حقوق دانشگاه قم و برخی از شرکت‌های حقوقی فعال در این زمینه، با همین هدف اتفاق افتاده که امید است مورد توجه و استفاده مطلوب شرکت‌ها قرار گیرد.»
این کارگاه تئوری، با هدف آشنایی اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان، با مالکیت فکری و ثبت اختراع در مجامع بین‌المللی، تشویق محققین و مخترعین و ارتقای سطح علمی آن‌ها و با حضور اساتید دانشگاهی، کارشناسان و دانشجویان برگزار گردید.
عناوین مطرح شده در این کارگاه، شامل تعریف و بیان اهمیت حقوق مالکیت فکری، تعریف پتنت به عنوان ابزاری برای حمایت از نوآوری‌های فناورانه، شرایط احراز یک اختراع به عنوان پتنت، فرآیند ثبت پتنت و معرفی کانون پتنت ایران بود.
برخی از نکات ویژه‌ای که در این کارگاه توسط مدرس محترم، خانم «لیلا زارعی» مطرح گردید، عبارتند از:
- روش‌های مختلفی برای ثبت مالکیت فکری یک اثر، دستاورد یا محصول متعلق به یک مبتکر و صاحب اثر وجود دارد که هر کدام، کاربرد و شرایط خاص خود را دارند. کپی‌رایت، ثبت اختراع، ثبت نشان تجاری و ثبت طرح‌های صنعتی، از آن جمله بوده و لازم است که صاحب اثر بسته‌ای از اقدامات ثبتی را جهت برخورداری از حداکثر پوشش حفاظتی در مقابل سوء استفاده دیگران از اثر خود به کار گیرد.
- مطالعات نشان می‌دهد که رابطه مستقیمی میان افزایش تعداد ثبت اختراع و افزایش رشد اقتصادی کشورها وجود دارد. این همبستگی مثبت میان رشد اقتصادی و ثبت اختراع در کشورهایی مثل چین، هند، ترکیه و برزیل به خوبی مشهود است. در طی سال‌های اخیر، ثبت اختراع در ایران، از رشد قابل قبول کمی و کیفی برخوردار بوده و دولت هم حمایت‌های خود از موضوع ثبت اختراع را افزایش داده است؛ به طوری که بخش اعظم هزینه‌های ثبت اختراع خارجی را در قالب حمایت‌های مالی و حقوقی پوشش می‌دهد.
- زمان‌بندی اقدام برای ثبت داخلی و ثبت خارجی، موضوعی است که در بسیاری موارد، از سوی مخترعان مورد توجه قرار نگرفته و این امر، باعث می‌شود تا مخترعان از امکان ثبت خارجی اختراعات خود محروم شوند. همچنین افشای اطلاعات اختراع در قالب ادعاهای اختراع، امری است که نیاز به اخذ مشورت از کارشناسان با تجربه و مسلط به مباحث حقوقی داشته تا ثبت اختراع حاصل، در نهایت بتواند حداکثر حفاظت حقوقی را از اختراع داشته باشد و بهتر است در زمان اقدام برای ثبت اختراع داخلی، به ثبت خارجی اختراع هم توجه شده و مخترعان از ابتدای اقدام برای ثبت اختراع، برای برخورداری از مشاوره‌های مراکزی مانند کانون پتنت ایران اقدام نمایند.
علاوه بر موارد یاد شده، یکی از نکات ویژه مطرح شده در کارگاه، معرفی خدمات کانون پتنت ایران به حضار بود که از آن جمله، می‌توان به مواردی نظیر آموزش و تولید محتوا جهت آشنایی عموم مردم با موضوع ثبت اختراع، حمایت‌های مالی از ثبت اختراع، مشاوره به مخترعان و کمک به تجاری‌سازی اختراعات اشاره نمود.
در انتهای کارگاه، میزان علاقه‌مندی شرکت‌کنندگان در کارگاه نسبت به مبحث ثبت اختراعات و دستاوردهای علمی خود، مورد ارزیابی قرار گرفت که مجموعه نظرات اخذ شده، حاکی از این بود که کارگاه آموزشی مذکور با رضایت کامل حاضرین همراه بوده و از سوی حاضرین، برگزاری کارگاه تکمیلی با امکان بررسی مطالعات موردی بیشتر و معرفی منابع آموزشی تکمیلی، پیشنهاد شد.
