تحقیقات صورت گرفته توسط دفتر ثبت اختراع اروپا «EPO»، حاکی از آن است که ثبت اختراع، نقشی کلیدی در تجاری‌سازی اختراعات و نوآوری‌های شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی دارد. بنا بر گزارش این نهاد که به تازگی انتشار یافته است، شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی، عمدتاً به منظور محافظت از اختراعات بالقوه خود، به ثبت پتنت در «EPO» تکیه نموده و تقریباً دو سوم از این دستاوردها، مورد بهره‌برداری تجاری نیز قرار می‌گیرند.
این گزارش که با عنوان «موفقیت اختراعات در بازار: تجاری‌سازی پتنت و SMEهای اروپایی» انتشار یافته است، با مصاحبه و بررسی بالغ بر ۱۱۴۰ شرکت کوچک و متوسط اروپایی در نیمه اول سال جاری میلادی، نکات ارزنده فراوانی را در خود جای داده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که شرکت‌های کوچک و متوسط، در روند نوآوری‌های خود، وابستگی به نسبت زیادی به شرکای داخلی یا خارجی دارند. بنا بر آمار، نیمی از اختراعات تجاری‌سازی شده که تحت حفاظت یک پرونده ثبت اختراع اروپایی یا یک پتنت گرنت شده اروپایی قرار دارند، در همکاری با یک شریک خارجی توسعه یافته که اغلب از یکی دیگر از کشورهای اروپایی است. در این میان، همکاری مشترک و شرکت‌های زایشی، از مهم‌ترین اشکال این مشارکت‌های فناورانه به حساب می‌آید.
آمار فوق، خود گویای این مطلب است که شرکت‌های کوچک و متوسط، به دلیل محدودیت در منابع، از مشارکت‌های فناورانه برای ورود به بازارهای جدید و یا به اشتراک گذاشتن بار مالی نوآوری استفاده می‌کنند. بدیهی است که سیستم پتنت و گواهی‌های ثبت اختراع که حقوق انحصاری را برای این شرکت‌های با بنیه ضعیف‌تر فراهم می‌نماید، می‌تواند ابزاری بسیار کارآمد در شکل‌دهی این مشارکت‌ها و استفاده از منافع و مزایای همکاری بین شرکا محسوب گردد.
پرسشی که در این میان مطرح می‌باشد، این است که این شرکت‌ها اساساً چه نیازی به چنین مشارکت‌هایی دارند. در پاسخ به این پرسش کلیدی که انگیزه اصلی شرکت‌های کوچک و متوسط از ورود به این همکاری‌های فناورانه را دنبال می‌نماید، می‌توان به «افزایش درآمدها» و «دسترسی به بازار» اشاره نمود. پس از این دو فاکتور که با ۸۵ و ۷۳ درصد آرا، در صدر عوامل انگیزشی «SME»ها قرار گرفته‌اند، «نوآوری مشترک» با 56 درصد، «برون‌سپاری تولید» با ۴۲ درصد و «رفع و رجوع تخلفات» با ۳۲ درصد، بیشترین همپوشانی را بین شرکت‌های مختلف بررسی شده دارا می‌باشد. لازم به ذکر است که بهره‌برداری مشترک از اختراعات با شرکای خارجی، به «SME»ها امکان می‌دهد تا از منابع در اختیار شرکای خود استفاده نموده و عملاً در طی فرآیند همکاری، قابلیت‌های فناورانه خود را بهبود بخشند.
یکی دیگر از نکات قابل‌توجه در گزارش «EPO»، چالش‌های مرتبط با همکاری‌های بین‌المللی است. این گزارش، خاطرنشان می‌سازد که «SME»هایی که به دنبال شرکای بین‌المللی هستند، برای حمایت از تلاش‌های تجاری‌سازی خود، با چالش‌های جدی مواجه‌اند که از آن جمله، می‌توان به دسترسی محدود به تخصص و دانش «IP»، منابع مالی و همچنین ارتباطات تجاری اشاره نمود.
گفتنی است که شرکت‌های کوچک و متوسط، در حدود ۹۹ درصد از کل کسب‌وکارها در اتحادیه اروپا را شامل می‌شوند و در ۵۷ درصد از تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا، نقش دارند. همین عامل، موجب شده است تا اتحادیه اروپا توجهی ویژه به این دسته از کسب‌وکارها و چگونگی رشد و توسعه هر چه بیشتر آن‌ها داشته باشد. در یکی از گزارش‌های اخیر «EPO»، چنین نتیجه گرفته شده که مالکیت فکری، یکی از فاکتورهای کلیدی و اثرگذار بر رشد شرکت‌های کوچک و متوسط بوده و می‌تواند احتمال رشد شرکت‌ها را تا ۲۱ درصد افزایش دهد.
