دفتر ثبت اختراع اروپا «EPO»، نسخه بهبود یافته‌ای از سیستم جستجوی پتنت خود را، در اختیار کاربران قرار داده است. پایگاه جستجوی پتنت دفتر ثبت اختراع اروپا که تحت عنوان «Espacenet» شناخته می‌شود، با تغییرات و اصلاحات شایان ذکری همراه بوده و ویژگی‌های قابل توجهی را در اختیار کاربران خود قرار داده است. به کمک اصلاحات صورت گرفته، متقاضیان حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای جستجوی پتنت که نیازمند بررسی اسناد ثبت اختراع و اطلاعات حائز اهمیت موجود در آن‌ها می‌باشند، می‌توانند به فراخور نیاز خود، از این سیستم رایگان بهره گیرند.
ویژگی‌های مدرن ابزار جستجوی پتنت دفتر ثبت اختراع اروپا و بهبود قابل توجه کارایی آن، این امکان را فراهم نموده تا کاربران با سهولت هرچه تمام‌تر و بدون وجود پیچیدگی‌های خاصی، نسبت به جستجو در میان بیش از ۱۱۰ میلیون سند ثبت اختراع اقدام نموده و دسترسی رایگانی به حجم قابل توجهی از پتنت‌های ارائه شده به دفاتر مختلف ثبت اختراع در سرتاسر دنیا، داشته باشند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که میزان تغییر حاصل شده در ابزار جستجوی دفتر ثبت اختراع اروپا، در حدی است که در خبر ارائه شده توسط این نهاد، از لفظ «new Espacenet» برای آن استفاده شده است.
«آنتونیو کامپینوس»، مدیر دفتر ثبت اختراع اروپا، در خصوص اهمیت مسئله جستجوی اسناد ثبت اختراع و تلاش‌های این دفتر به منظور بهبود هرچه بیشتر «Espacenet» اظهار داشت: «اطلاعات پتنت، یک منبع فوق‌العاده برای هر کسی است که به نحوی با دارایی‌های فکری سر و کار دارد. نسخه جدید سیستم جستجوی پتنت این دفتر، گواهی بر تعهد ما برای بهبود دسترسی به منابع اطلاعات پتنت است. ابزار Espacenet جدید، به این معنا است که مخترعین می‌توانند به فناوری‌های مدرن دسترسی داشته باشند، کسب‌وکارها می‌توانند تصمیمات راهبردی آگاهانه بیشتری در حوزه مالکیت فکری بگیرند و سیاست‌گذاران می‌توانند درک بهتری از حوزه پتنت داشته باشند. همه این‌ها، به پشتوانه این استدلال است که دسترسی به اطلاعات پتنت، از مالکیت فکری کارآمد حمایت نموده و مالکیت فکری کارآمد نیز، از اقتصاد حمایت می‌کند.»
از زمان عرضه نسخه اولیه «Espacenet» در سال ۱۹۹۸ میلادی، هدف اولیه این ابزار، دسترسی کاربران به بروزترین پرونده‌های ثبت اختراع بوده است. اضافه شدن قابلیت ترجمه پتنت که امکان ترجمه فوری و باکیفیت از زبان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی، به ۳۲ زبان اروپایی و آسیایی را فراهم می‌کند، دسترسی به حجم زیادی از اطلاعات برای محققینی با زبان‌های مادری مختلف را تسهیل نموده است. جدیدترین نسخه این ابزار، ویژگی‌های جدید متعددی را در بر داشته که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره شده است:
- جستجوی ساده‌تر به کمک سیستم دینامیک ارائه شده
- ارائه سریع‌تر، غنی‌تر و کارآمدتر لیستی از نتایج جستجو
- امکان فیلتر کردن نتایج حاصل از جستجوها
- دسترسی بهبودیافته به پتنت فامیلی‌ها
- طراحی پویا برای استفاده از ابزار در دستگاه‌های مختلف
ابزار فیلترینگ جدید، پرتکرارترین طبقه‌بندی‌ها، متقاضیان، مخترعان و صاحبان حقوق را نشان داده و این امکان را برای کاربران فراهم می‌نماید تا در نتایج جستجوهای خود، به نحو قابل توجهی بهبود داشته باشند. علاوه بر این، قابلیت جستجوی پیشرفته، انعطاف‌پذیر و پویای «Espacenet»، این امکان را فراهم ساخته تا پرسش‌های پیچیده خود را شخصی‌سازی نموده و انجام جستجوهای به نسبت پیچیده را تسهیل نماید.
گفتنی است که دولت‌ها به دنبال شیوه‌هایی جدید برای بهبود اقتصاد، کمک به شهروندان و ایجاد توانمندی در زمینه‌های مختلف فناوری می‌باشند. از سوی دیگر، صنایع و شرکت‌های بخش خصوصی نیز، به شکلی مشابه به دنبال روش‌های رقابتی‌تر برای کسب سود و موفقیت در بازار بوده و برای حصول این امر، نوآوری‌های مفید و خلاقانه‌ای را در محصولات و خدمات خود نیاز دارند. در این میان، لزوم دسترسی آزاد به اطلاعات حاصل از اسناد ثبت اختراع، در سطوح مختلف، از مهندسی معکوس و دسترسی به دانش و فناوری‌های شرکت‌ها و حتی کشورهای دیگر گرفته تا تعیین و اتخاذ یک استراتژی منحصربه فرد پتنتی مبنی بر ثبت اختراعات جدید تا فاصله گرفتن از نقض حقوق دیگران را، در پیش روی محققین، شرکت‌ها و سیاست‌گذاران قرار می‌دهد. اهمیت این موضوع، آنجا خود را بیش از پیش نشان می‌دهد که بدانیم هشتاد درصد از دانش و اطلاعات فنی، منحصراً در پتنت‌ها منتشر گردیده و لذا به عنوان یک پژوهشگر و یا شرکت فعال در حوزه‌های فناورانه و یا حتی یک سیاست‌گذار «IP»، نیازمند این واقعیت هستیم که به این حجم قابل توجه از اطلاعات، دسترسی مناسبی داشته باشیم. در این راستا، استفاده از پایگاه‌های مختلف جستجوی پتنت، از جمله پایگاه‌های رایگان «Google Patent»، «Free Patent Online»، «Espacenet» و «Patentscope» و یا پایگاه‌های غیررایگانی همچون «Qpat» یا «Orbit» و «Thomson»، می‌تواند اطلاعات قابل توجهی را در اختیار قرار دهد.
