گروهی از دانشآموزان دبیرستانی در ایالت ورمونت «Vermont» آمریکا، به تناسب نیازی که در ایالت خود برای تولید شربت افرا رصد نمودند، اقدام به ارائه روشی نمودهاند که میتواند فرایندهای استحصال این محصول را به میزان قابل توجهی بهبود داده و بهرهوری آنها را افزایش دهد. با توجه به پتانسیلهای تجاری قابل پیشبینی برای این دستاورد جدید، مسئله حفاظت از این ایده، بیش از پیش حائز اهمیت بوده و از همین رو، این نوجوانان آمریکایی در تلاش برای ثبت دستاورد خود در سیستم پتنت آمریکا میباشند.
این اختراع جالب که جریان شیره درخت افرا را اندازهگیری میکند، توسط گروهی از دانشآموزان مرکز فنی و حرفهای «Hannaford» که در یک شهرک کوچک در ایالت ورمونت قرار دارد، ساخته شده است. اختراع مذکور، از دستگاهی با ابعاد یک بطری آب آشامیدنی تشکیل شده و در زمان واقعی، جریان شیره درخت افرا را که از طریق لوله پلاستیکی به یک محل جمعآوری مرکزی حمل میشود، میسنجد. یکی از اعضای این گروه نوآور به نام ایبن کلیفورد «Eben Clifford»، در خصوص دستگاه ارائه شده میگوید: «این دستگاه، به تشخیص انسداد یا یخزدگی لولههای انتقال شیره درخت افرا کمک میکند. بنابراین اگر میزان تولید شیره، به اندازه برآورد شده نباشد، میتوانیم خط لوله مربوطه را بررسی نموده تا پس از یافتن مشکل، آن را رفع کنیم».
گفتنی است که ایالت ورمونت، از تولیدکنندگان برجسته شربت افرا در کشور آمریکا محسوب میشود. برای این کار، شیره درختان را از طریق لولههای متصل به هم، به مراکز جمعآوری شیره منتقل نموده و پی از جوشاندن آن، شربت افرا تولید میشود. برای جمعآوری شیره درختان، نیاز به صدها یا هزاران خط انتقال است و به همین دلیل، اطلاعات مرتبط با جریان شیره در لولههای انتقال، میتواند فرآیند جمعآوری شیره را بهینهتر نماید.
آرون تاونشند «Aaron Townshend»، مشاور آموزشی تیم مذکور، معتقد است که پتانسیل تجاریسازی بالایی برای این اختراع وجود دارد. در همین راستا، آنها با یک تولیدکننده و همچنین محققین دانشگاه ورمونت دیدار نموده و نتایج این دیدارها بسیار مثبت ارزیابی شده است. حتی یک کمک ۱۰ هزار دلاری در قالب برنامه «LEMELSON MIT» نیز، به این دانش آموزان اعطا شده تا بتوانند اختراع خود را توسعه داده و دستگاهی کاملتر بسازند. تاونشند امیدوار است که تا تابستان بعدی، یک یوتیلیتی پتنت برای این دستاورد دریافت نموده و حقوق انحصاری بهرهبرداری از این دستگاه را، به متقاضیان واگذار نمایند. جالب اینجا است که دانشآموزان مذکور، در کنار مزایای مالی این اختراع، نیمنگاهی نیز به مزایای جانبی ثبت پتنت برای ورود به دانشگاههای معتبر و دریافت بورس تحصیلی بهعنوان یک مخترع دارند. شایان ذکر است که مرکز فنی و حرفهای «Hannaford»، یکی از مراکزی است که با توجه به پتانسیلهای دانشآموزان خود، از آنها فعالیتهای مختلفی را درخواست میکند و همین مسئله، به سادگی انگیزه لازم برای نوآور بودن و شرکت در فعالیتهای ساخت و تولیدی را بالا میبرد.
بدون شک، استفاده از پتانسیلهای قابل توجه نوجوانان و جوانان و تشویق و ترغیب آنها برای نوآور بودن، مسئلهای است که میتواند ارزشافزوده قابل توجهی را برای کشورها به ارمغان آورد. مسئله مالکیت فکری و به صورت ویژه ثبت اختراع، به عنوان محرکی ویژه برای نوآوری در جوامع، یکی از مواردی است که به صورت جدی مورد توجه سیاستگذاران کشورهای مختلف قرار گرفته و آنها را بر آن داشته که از سنین خردسالی، آموزشهای لازم را در این خصوص ارائه نمایند. نمونههای بارز این مسئله را، در آمریکا، ژاپن، چین و کشورهای دیگری که برنامه نوینی برای ارتقای سطح نوآوری جامعه خود دارند، میتوان مشاهده نمود.