چین بهعنوان بخشی از توافق تجاری جدید خود با آمریکا، با انجام برخی اصلاحات در حوزه مالکیت فکری موافقت نموده است. بنا بر این توافقات، چین متعهد به بهبود حفاظت از اسرار تجاری، راهاندازی سیستمی برای حلوفصل تعارضات مرتبط با پتنتهای دارویی و ممانعت از جعل و دزدی در سیستمهای تجارت الکترونیک شده است. در همین راستا، ظرف مدت ۳۰ روز (از تاریخ امضای توافق تجاری در ۱۵ ژانویه سال جاری میلادی)، برنامهای عملیاتی از سوی این کشور و با هدف پیادهسازی اقدامات مذکور تدوین شده و تاریخ اجرای هر اقدام مشخص خواهد شد.
طی دو دهه اخیر، با رشد اقتصادی اعجابآور چین و هجوم همهجانبه شرکتهای چینی برای دستیابی به فناوریهای پیشرفته و تصاحب بازارهای کشورهای مختلف، چالشهای تجاری این کشور با کشورهای توسعهیافته و بهویژه آمریکا، به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. یکی از مهمترین فاکتورهای این چالش، بحث حقوق مالکیت فکری و سطوح حفاظت از آن است که چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان پس از آمریکا را، با هدف کاهش اصطکاکها با این کشور، به تلاش برای تقویت سیستم مالکیت فکری خود سوق داده است. در همین راستا، «ژی جینپینگ» (Xi Jinping)، رئیسجمهور چین، اخیراً خبر از لغو محدودیتها پیرامون فناوریهای پیشرفته و بهبود قوانین مالکیت فکری چین داده بود.
حالا پس از توافق تجاری بزرگ چین و آمریکا، به نظر میرسد که گامهای اصلاحی چین با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت. یکی از موضوعات کلیدی در این زمینه، بهبود حفاظتها در حوزه اسرار تجاری است که با توجه به اتهامات اخیر آمریکا و استرالیا مبنی بر سرقت سایبری داراییهای فکری از سوی شرکتهای چینی نظیر هوآوی و تحریمهای صورت گرفته، وضعیت حادی به خود گرفت. تعهد دیگر چین، رفع تعارضات پتنتهای دارویی در این کشور است، اقدامی که خواسته شرکتهای دارویی آمریکایی مبنی بر حفاظت از محصولات خود در بازار کشورهای درحالتوسعه و بهطور خاص، چین را کاملاً تأمین میکند. بر این اساس، شرکتهای دارویی آمریکایی، در صورت مشاهده هر گونه اقدام ناقض داروهای پتنت شده خود، میتوانند پیش از ورود محصول کپی شده به بازار، تقاضای مسدودسازی عرضه و فروش محصول فوق را نموده و تا زمان حل مناقشات، از آسیب به شهرت و اعتبار خود و همچنین کاهش سودآوری محصولات اصلی، جلوگیری نمایند.
یک نکته جالب دیگر در توافقات چین و آمریکا در ارتباط با حقوق مالکیت فکری، تعهد چین به تمدید اعتبار پتنتهایی است که به دلیل تأخیر غیرمنطقی در فرآیند ارزیابی و گرنت (بدون آنکه مسئولیتی بر عهده متقاضی ثبت اختراع باشد)، اعطای گواهی ثبت اختراع آنها دیرتر از موعد پیشبینی شده انجام میگیرد. بر اساس توافقها، این تأخیر شامل 4 سال پس از ثبت درخواست در چین و یا 3 سال از زمان درخواست برای آغاز ارزیابیها میباشد.