دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، با هدف تسهیل ارتباط بین دارندگان حقوق پتنتها و اخذکنندگان بالقوه مجوزهای بهرهبرداری از آنها، اقدام به راهاندازی یک پلتفرم جدید نموده است. این پلتفرم جدید که «Patents 4 Partnerships» نام دارد، در گام ابتدایی در برگیرنده مجموعهای از گواهیهای ثبت اختراع و پروندههای انتشار یافته مرتبط با بیماری همهگیر کووید-۱۹ بوده که آنها را برای واگذاری مجوز، در دسترس قرار داده است.
یکی از مهمترین و در عین حال پیچیدهترین مراحل زنجیره ایده تا ثروت و به نوعی هدف نهایی از اختراع و نوآوری، تجاریسازی است. سیستم پتنت به عنوان یک ابزار بسیار کارآمد، با قابل مبادله نمودن داراییهای فکری، این هدف را تسهیل میسازد. بسیاری از مخترعین فردی و نهادهای مالک پتنت، بهویژه دانشگاهها، منابع و قابلیتهای فناورانه لازم برای بهرهبرداری مستقیم از اختراعات و فناوریهای پتنت شده را ندارند. در مقابل، بسیاری از شرکتهای فناور و بنگاههای صنعتی، به دنبال دسترسی به این نوآوریهای جدید هستند. صدور مجوز، به هر دو گروه کمک میکند تا از یکسو، بهرهمندی کافی از منافع این دستاوردها، به مخترعین و توسعهدهندگان آنها رسیده و از سوی دیگر، با تجاریسازی فناوری، محصول نهایی به بازار عرضه شده و اخذکنندگان مجوز و جامعه نیز، از مزایای آن بهرهمند شوند.
دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، دقیقاً همین موضوع تبدیل اختراعات به یک دستاورد در دسترس را هدف قرار داده و با معرفی یک پلتفرم تحت وب که کاربرپسند و قابل جستجو میباشد، مسیر تجاریسازی نوآوریهای جدید و فناوریهای کلیدی را تسهیل نموده و در عین حال، به انتشار اطلاعات ارزشمند مندرج در اسناد ثبت اختراع نیز کمک میکند. با توجه به شرایط بحرانی موجود، گام نخست در رونمایی از این پلتفرم، فناوریهای مرتبط با ویروس نوظهور کووید-۱۹ است. رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در اطلاعیه روز جهانی مالکیت فکری سال جاری، اظهار داشت: «اهمیت مالکیت فکری، هیچگاه آشکارتر از شرایط کنونی که ما درگیر جنگ علیه کرونا ویروس هستیم، نبوده است».
آندره ایانکو (Andrei Iancu)، مدیرکل «USPTO»، پیرامون این پلتفرم اعلام داشته: «پلتفرم جدید، محل مناسبی برای صاحبان پتنتهایی است که خواهان واگذاری مجوز بوده و تمایل دارند که با افراد و کسبوکارهایی که میتوانند این حقوق انحصاری را به راهکارهای عملی برای رفاه و سلامت ما تبدیل کنند، ارتباط بگیرند. این پلتفرم، با تمرکز اولیه بر کووید-۱۹، نشان میدهد که چطور نوآوری میتواند در شرایط اضطرار و بحرانی، پاسخگوی نیازها باشد».
پلتفرم جدید، به کاربران اجازه میدهد تا پتنتهای مدنظر را با استفاده از روشهایی آسان، جستجو و مرتبسازی نمایند. به گزارش دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، در زمان راهاندازی پلتفرم، مجموعه محتواهای ارائه شده، از سوی طیف گستردهای از نهادها، از جمله «USPTO»، کنسرسیوم آزمایشگاهی انتقال فناوری (FLC Business)، بازار نوآوری (AIM)، دانشگاهها و تعدادی از آژانسهای دولتی مانند انستیتو ملی بهداشت، وزارت انرژی، «NASA»، سازمان غذا و دارو، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها و وزارت دفاع، تأمین شده است.
شایان ذکر است که با شیوع بیش از پیش ویروس کرونا و تلاش دانشمندان و مخترعین برای توسعه روشهای درمانی و مقابله، کشورهای مختلف در حال تلاش برای رویارویی هرچه بهتر با این چالش جهانی هستند. در این میان، تلاش برای بهرهبرداری بهینه از نوآوریهای صورت گرفته و عرضه آنها در راستای تسهیل شرایط، یکی از مواردی است که به جد مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، چندی پیش کره جنوبی هم اقدام به جمعآوری دادههای ثبت اختراع با موضوع کووید-۱۹ و ارائه آنها در قالب یک پلتفرم اطلاعرسانی جامع نمود. با این وجود، پلتفرم راهاندازی شده از سوی «USPTO»، اگرچه در گام نخست ککرونا ویروس و سلامت را هدف قرار داده، اما نوید دهنده یک حرکت ویژه در آمریکا، در راستای تجاریسازی هرچه بیشتر اختراعات باارزش است؛ مسئله بسیار مهمی که بایستی توسط سیاستگذاران کشورهای مختلف، از جمله کشور ما هم بیشتر مورد توجه قرار گیرد. البته نوید این موضوع در ایران نیز دیده میشود. تمایل کانون پتنت ایران به مسئله تجاریسازی و رویکرد جدی این نهاد حمایتی برای تبدیل فناوریهای باارزش به محصولاتی تجاری، از نمونههای بارز این تلاشها است که با ظهور نمایشگاه خلاقیت و نوآوری ایران (اکسیر)، میتواند به صورت جدیتری هم دنبال گردد.