جنجالها پیرامون این مسئله که آیا هوش مصنوعی میتواند مخترع یک اختراع جدید باشد، همچنان ادامه دارد. چندی پیش، در محل اسم مخترعین دو درخواست ثبت اختراع، نام یک سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی، ذکر شده بود. این درخواستها، جنبوجوشی عجیب در میان صاحبنظران حوزه مالکیت فکری به راه انداخت و نظریهپردازیهای گستردهای در حوالی این موضوع شکل گرفت. با این همه، رد درخواستها از سوی دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، دفتر ثبت اختراع اروپا و دفتر مالکیت فکری انگلیس، همچون آبی بر آتش این هیاهو بود و به نظر میرسید که پایان این جنجالها فرا رسیده است. با این وجود، اخبار جدید حاکی از آن است که دکتر استفان تالر (Stephen Thaler)، بهعنوان توسعهدهنده این سیستم هوش مصنوعی، در پی رد درخواستهایش، اقدام به شکایت از «USPTO» نموده است.
در ماه جولای ۲۰۱۹، دو درخواست ثبت اختراع که مشابه با هزاران درخواست دیگر بودند، در دفتر ثبت اختراع آمریکا به ثبت رسید. همه چیز شبیه سایر درخواستها بود و اگر الزاماتی همچون تازگی، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی هم برای این درخواستها بررسی میشد، شاید قابلیت پتنت شدنشان وجود داشت. اما مشکل بر سر الزامات ماهوی اختراع نبود. چالش بزرگتری در میان بود. تا پیش از این، در محل نام مخترعین همه درخواستها، نام یک یا چند انسان ذکر میشد، در حالیکه در این دو درخواست، نام یک سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی به نام دابوس (Dabus)، به عنوان مخترع درج شده بود. استفان تالر، مدعی بود که بر اساس اشارات قانونی موجود، دابوس هم میتواند به عنوان مخترع پتنت شناخته شود. با این وجود، «USPTO» با این درخواست مخالفت نموده و تأکید داشت که فقط اشخاص حقیقی میتوانند در جایگاه یک مخترع قرار گیرند.
حالا در تازهترین اتفاق، تالر نسبت به تصمیم «USPTO» اعتراض نموده و آن را مغایر با قوانین دانسته است. در دادخواست این مخترع که در تاریخ ششم آگوست سال جاری و در دادگاه منطقهای ویرجینیا به ثبت رسیده، به گزارش سال ۱۹۴۳ کمیسیون ملی برنامهریزی پتنت استناد شده است. این گزارش، به اصلاح و بازبینی سیستم پتنت آمریکا برای ورود به شکل مدرن خود کمک نمود و حالا تالر میگوید که آنچه ما میخواهیم، نوآوری بیشتر است: «هوش مصنوعی، برای چندین دهه به توسعه نوآوری کمک نموده و هر روز در انجام کارها بهتر میشود، چیزی که در مخترعین انسانی وجود ندارد».
گفتنی است که درخواستهای مرتبط با سیستم دابوس، در آمریکا، انگلیس، آلمان و اروپا رد شده است. با این وجود، متقاضیان امیدوارند که نتیجه ارزیابی در سایر کشورها، از جمله چین، هند، ژاپن و چند کشور دیگر، با موفقیت همراه باشد. دکتر رایان آبوت (Ryan Abbott)، به عنوان یکی از همراهان تالر در این شکایت، اظهار داشته: «از نظر حقوقی مشخص نیست که آیا اختراعات برآمده از هوش مصنوعی، قابلیت حفاظت در سیستم پتنت را دارند یا خیر، اما اگر این حفاظت در دسترس نباشد، احتمالاً به سمت کمتر شدن این نوآوریها پیش میرویم». باید منتظر ماند و اثرات این دعوی حقوقی عجیب و پر سروصدا را در توسعههای آتی فناوری هوش مصنوعی به نظاره نشست.