یک شرکت فناور آمریکایی، در اقدامی عجیب، دولتهای ایالتی آمریکا را به چالش کشیده و خواستار دریافت غرامت و حق امتیاز از آنها شده است. بلینکسی (Blyncsy)، مدعی است که در برخی ایالتهای آمریکا، به منظور ردیابی ساکنین برای رصد بیماری کرونا، پتنتهای این شرکت نقض شده و در نتیجه، مسئولین امر باید نسبت به پرداخت غرامت اقدام کنند. در همین راستا، بلینسکی اعلام داشته ایالتهایی که از فناوریهای گوگل و اپل در خصوص ردیابی مخاطبین (Contact Tracing) استفاده میکنند، میبایست به ازای هر یک از ساکنین ایالت خود، یک دلار به این شرکت بپردازند!
در مبارزه با اپیدمی کووید-۱۹، استفاده از اپلیکیشنهای ردیابی مخاطبین، بهعنوان یکی از گزینهها برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری مطرح شد. البته بنا به دلایل مختلف، از جمله اشکالات فنی، نگرانی پیرامون حریم خصوصی و البته پراکندگی جمعیتی در آمریکا، این روش با موفقیت چشمگیری روبرو نشد. به نظر میرسد که با آغاز یک جنگ حقوقی پر سروصدا بر سر حقوق انحصاری پتنت، وضعیت از این هم بدتر شود.
بلینکسی در اقدامی عجیب، دادخواستهایی برای برخی ایالتهای آمریکا، از جمله پنسیلوانیا، داکوتای شمالی، داکوتای جنوبی و ویرجینیا که از این اپلیکیشنها استفاده نمودهاند، ارسال کرده و درخواست دریافت یک دلار به ازای هر یک از ساکنین آنها را مطرح نموده است. این شرکت، مدعی است که سه پتنت در این حوزه فناورانه در اختیار داشته و اپلیکیشنهای راهاندازی شده توسط آژانسهای بهداشت عمومی، بهویژه در ماههای آغازین اپیدمی کووید-۱۹، مصداق بارز نقض این پتنتها بوده است.
بلینکسی در ماه آوریل سال جاری میلادی، سامانهای برای علاقهمندان به این فناوری راهاندازی نمود تا درخواست اخذ مجوز بهرهبرداری از پتنت خود را در آن به ثبت برسانند. این اقدام، دقیقاً پس از تلاش مشترک اپل و گوگل برای توسعه فناوری ردیابی مخاطبین جهت استفاده توسط دولتهای ایالتی و ملی انجام گرفت. البته هیچ درخواست اخذ مجوزی در این سامانه به ثبت نرسید و اینطور به نظر میآید که استراتژی شرکت، آماده شدن برای یک شکایت همهجانبه و بیچون و چرا بوده است!
مارک پیتمن (Mark Pittman)، مدیرعامل بلینکسی، در این زمینه میگوید: «دولتهای ایالتی، موظفند که بدون ضرر زدن به اموال و داراییهای ما، راهکارهای خود را ارائه کنند. این فناوری، محصول تلاش شبانهروزی ما بوده و این دعوی پتنت، نه فقط برای سودآوری، بلکه ناشی از نگرانیها پیرامون حریم خصوصی و اثربخشی آن هم میباشد».
کارشناسان معتقدند که احتمال پیروزی بلینکسی بسیار پایین است. گستردگی دامنه پتنتها که تقریباً هر نوع فناوری ردیابی مخاطبین، از جمله تلفنهای هوشمند را در بر میگیرد، احتمالاً آن را در برابر ارزیابیهای دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا آسیبپذیر مینماید. علاوه بر این، دولتهای ایالتی در برابر دعاوی نقض پتنت، حفاظت گستردهای دارند که این مورد هم به کم شدن شانس موفقیت بلینکسی کمک میکند. بلینکسی مدعی است که قصد جلوگیری از استفاده از این فناوری در ایالات آمریکا را نداشته و تنها به دنبال بازپرداخت عادلانه برای داراییهای فکری شرکت است. با این وجود، به نظر میرسد که تنها اثر این دعوی جنجالی، کاهش استقبال از این اپلیکیشنها، بهویژه در ماههای پایانی سال جاری میلادی خواهد بود. از سوی دیگر، مشخص نیست اپل و گوگل که فناوریهای آنها در قلب برنامههای ردیابی مخاطبین قرار دارد، برای دفاع از توسعهدهندگان ایالتی وارد عمل میشوند یا خیر!