یکی از رسالتهای کانون پتنت ایران، نقشآفرینی در ارتقاء آگاهیهای عمومی در حوزه مالکیت فکری و ثبت اختراع و کمک به مخترعین، فناوران و پژوهشگران ایرانی بهمنظور درک بهتر مزایا و کارکردهای سیستم مالکیت فکری است. این مهم، در قالبهای گوناگون، از جمله تدوین و اجرای برنامههای آموزشی جامع و هدفمند و نیز همکاری با سازمانهای علاقهمند به این حوزه دنبال شده که یکی از مصادیق آن، برگزاری سلسله وبینارهای مالکیت فکری برای اعضای هیئتعلمی، دانشجویان و پژوهشگران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ذیل تفاهمنامه منعقد شده با این وزارت میباشد.
این وبینارها، در سه دوره متوالی برگزار گردیده که سومین دوره آن، در شهریورماه آغاز شده و تا دهه اول مهرماه هم به طول انجامید. نگاهی اجمالی به عناوین برگزار شده در دوره سوم، نشان میدهد که ده دوره برگزار شده در یک فرآیند گامبهگام و کاملاً منسجم، ابتدا مخاطبین را با کلیات و مفاهیم اولیه مالکیت فکری و پتنت آشنا نموده و در مراحل بعدی، به جستجوی پتنت، پایگاههای اطلاعاتی، مسیرهای ملی و بینالمللی حفاظت از اختراعات و همچنین دعاوی حقوقی ثبت اختراع میپردازد. عناوین وبینارهای برگزار شده، به شرح ذیل میباشند:
- وبینار ۱: آشنایی با مالکیت فکری
- وبینار ۲: پتنت، ابزاری برای حفاظت از فناوریهای نوآورانه
- وبینار ۳: ثبت اختراعات در حوزه سلامت
- وبینار ۴: جستجوی پتنت
- وبینار ۵: آشنایی با پایگاه اطلاعاتی «Patentscope»
- وبینار ۶: آشنایی با پایگاه اطلاعاتی «lens»
- وبینار ۷: گیاهان دارویی و دانش سنتی
- وبینار ۸: مسیر ملی حفاظت از اختراعات
- وبینار ۹: مسیرهای حفاظت از اختراعات در خارج از ایران
- وبینار ۱۰: معرفی سازمانها و دعاوی حقوقی
شکل ۱، تعداد ثبتنامکنندگان و حاضرین در هر یک از این وبینارها را نشان داده است. بررسی و مقایسه آمار ثبتنامکنندگان و حاضرین در وبینارها، نشان میدهد که نرخ حضور در وبینار تقریباً ۶۰ درصد بوده (۱۳۷۷ ثبتنام کننده و ۸۰۳ حاضر در وبینار) که حاکی از استقبال خوب مخاطبین و رضایت نسبی آنها از محتوای ارائه شده در وبینارهای آموزشی مذکور است. بر این اساس، بهطور میانگین ۸۰ نفر در هر وبینار حضور داشتهاند که در مجموع، ۱۷۷۹ نفر ساعت آموزش از سوی مدرسین کانون پتنت ایران ارائه شده است.
شکل ۱- تعداد ثبتنامکنندگان و حاضرین در هر یک از وبینارهای دور سوم وزارت بهداشت
اگر مخاطبین را از منظر مدارک تحصیلی بررسی نماییم، دارندگان مدرک دکتری تخصصی با سهم تقریباً ۵۶ درصدی، عمده مخاطبین حاضر در وبینارها را تشکیل دادهاند. کارشناسی ارشد با ۲۷ درصد، کارشناسی با ۱۱ درصد و دکتری عمومی با ۵ درصد، در ردههای بعدی رایجترین مدارک تحصیلی شرکتکنندگان در وبینارها قرار گرفتهاند. در شکل ۲، سهم مقاطع تحصیلی مختلف در بین حاضرین در وبینارها نشان داده شده است.
شکل ۲- سهم مقاطع تحصیلی حاضرین در سومین دوره وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت
وضعیت اشتغال شرکتکنندگان در وبینارها نیز، حاکی از آن است که اعضای هیئتعلمی با سهمی ۴۶ درصدی، حضور فعالی در وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت داشتهاند. البته مابقی حاضرین نیز، پژوهشگران، دانشجویان و کارشناسان وزارت بهداشت بودهاند که کمی بیش از پنجاه درصد مخاطبین را تشکیل دادهاند.
نکته جالب دیگر پیرامون سومین دور وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت، پراکندگی جغرافیایی افراد حاضر در این رویدادهای آموزشی است. بنا بر آمار، چیزی حدود ۲۰۰ شرکتکننده منحصربهفرد از دانشگاهها، سازمانها و نهادهای مرتبط با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مجموع این وبینارها شرکت نمودهاند که نشان از مشارکت گسترده نهادهای علمی، آموزشی و تحقیقاتی کشور و توجه مضاعف آنها به موضوع مالکیت فکری دارد. در این دوره، دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران و جندیشاپور با ۱۱ و دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با ۱۰ شرکتکننده، در ردههای اول تا سوم نهادهای برتر شرکتکننده در وبینارهای آموزشی قرار گرفتهاند. شکل ۳، فعالترین دانشگاهها و نهادها که بیشترین استقبال را از این سری از وبینارها داشتهاند را نشان میدهد.
شکل ۳- لیست دانشگاههای علوم پزشکی با بیشترین تقاضای حضور در سومین دوره وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت
علاوه بر موارد یاد شده، برگزاری آنلاین رویدادها و رفع محدودیت حضور فیزیکی در دورههای آموزشی، موجب شده تا علاقهمندان از اقصی نقاط کشور، بتوانند در وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت شرکت نموده و عملاً نوعی تمرکززدایی از شهرهای بزرگ رخ دهد. در شکل 4، پراکندگی افراد حاضر از استانهای مختلف کشور نشان داده شده است.
شکل ۴- استانهای با بیشترین مشارکت در سومین دوره وبینارهای مالکیت فکری وزارت بهداشت