یک نوجوان ۱۴ ساله هندی، به دنبال چالش بزرگی که در اتوهای سنتی این کشور مشاهده نمود، دست به کاری خلاقانه زد. ایده این دختر خوش‌فکر و خلاق، نوعی چرخ‌دستی حامل اتوی خورشیدی است که تنها با ۵ ساعت قرار گرفتن در معرض نور خورشید، انرژی خود را تأمین می‌کند.
«اتو»، ابرقهرمانی است که هیچ یک از ما نمی‌توانیم بدون آن زندگی کنیم. انبوه لباس‌های شسته شده و چروک در گوشه و کنار خانه منتظر می‌مانند تا این ابرقهرمان آهنی، با جادوی خود، آن‌ها را به لباس‌هایی صاف، بدون چروک و فاخر تبدیل نماید. اما این اتو کشیدن تا چه حد با استانداردهای زیست‌محیطی منطبق است؟ برای پاسخ دادن به این سؤال، زمان‌هایی را در تابستان به یاد بیاورید که در ساعات اوج مصرف برق، محدودیت‌هایی برای استفاده از برخی وسایل برقی اعلام می‌گردد. اتو، یکی از اولین وسایلی است که در زمره این محدودیت‌ها قرار می‌گیرد. اما این چالش در کشوری همچون هند، به شکل دیگری خود را نشان می‌دهد. چیزی که یک دختر هندی به نام «وینیشا اوماشانکار» (Vinisha Umashankar)، به‌خوبی به‌عنوان یک نیاز مبرم درک نمود و برای حل آن قدم برداشت.
شاید این پرسش برای هیچ بزرگسال هندی پیش نیامده بود، اما یک دختر ۱۴ ساله هندی، آن را به نحو احسن حل کرد. وی در این خصوص می‌گوید: «وقتی تعداد گاری‌های اتوکشی در هر یک از خیابان‌ها را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که تعداد زغال‌های سوخته کم نیست. این‌ها به مشکلات آب و هوایی ما می‌افزایند». همین مشکل به ظاهر کوچک و پنهان ،موجب شد تا وی به جستجو برای حل آن بپردازد. نتیجه نهایی، یک فناوری پیشرفته و در عین حال کاملاً عملیاتی بود: چرخ‌دستی‌های خورشیدی که تنها به ۵ ساعت نور خورشید برای کارکرد مطلوب نیاز دارند!
این ایده خلاقانه، جایزه معتبر «Children’s Climate Prize» که به تغییرات اقلیمی و ایده‌های کودکانه مرتبط با آن‌ها می‌پردازد را برای وینیشا به ارمغان آورد. این جایزه ۸۶۴ هزاری روپیه‌ای که از سوی یک بنیاد سوئدی اعطا می‌گردد، به‌خوبی ارزش و اهمیت این اختراع، به‌ویژه از منظر تغییرات زیست‌محیطی را نشان می‌دهد. بر اساس برآوردها، چیزی در حدود ۱۰ میلیون چرخ‌دستی اتوکشی در هند وجود دارد که اگر هر یک از آن‌ها، روزانه ۵ کیلوگرم زغال بسوزانند، حجم عظیمی از سوخت فسیلی را در طول سال شامل می‌شوند. این در حالی است که اتوی متحرک این مخترع نوجوان، دارای صفحات خورشیدی متصل به یک باتری ۱۲۰۰ واتی است. با توجه به تولید انرژی ۲۵۰ واتی پنل‌های خورشیدی، برای شارژ کامل این اتو، نیاز به پنج ساعت تابش مستقیم خورشید است. این میزان انرژی، کارکرد بی‌نقص و مداوم اتو به مدت شش ساعت را تضمین می‌کند.
وینیشا، حدوداً دو ماه برای طراحی و تکمیل ایده خود وقت صرف نموده و با کمک بنیاد ملی نوآوری هند، نمونه اولیه محصول خود را نیر تولید نموده است. وی همچنین، درخواست ثبت اختراع خود را ارائه نموده و امیدوار است که تا پایان سال جاری، بتواند گواهی ثبت اختراع خود را دریافت کند.
گفتنی است که اختراعات این دختر هندی محدود به اتوی خورشیدی نبوده و خلاقیت این نوجوان ستودنی است. از دیگر ابتکارات خلاقانه وی، می‌توان به یک فن سقفی هوشمند اشاره نمود که با استفاده از سنسورهای حرکتی شروع به‌کار می‌کند. وی همچنین در تلاش است تا برای مبارزه با کووید-۱۹، محصولاتی ارائه کند که بدون لمس فیزیکی بتوان از آن‌ها استفاده نمود. در راستای همین روحیه خلاق و دستاوردهای ارزشمند، جایزه ارزشمند «Dr APJ Abdul Kalam IGNITE Award 2019» نیز به این مخترع اعطا شده است. همچنین، وینیشا در زمره یکی از کاندیدهای نهایی جایزه نخست‌وزیری هند در سال ۲۰۲۱ قرار دارد که بالاترین جایزه غیرنظامی هند برای دانش آموزان زیر ۱۸ سال است. وی در پاسخ به این‌که چگونه تا این حد به نوآوری و اختراعات علمی علاقه‌مند شده، می‌گوید: «در پنج سالگی، پدرم نخستین دائره‌المعارف علمی را به من هدیه داد و امروز، بیش از ۴۰۰ جلد کتاب دارم».
