مطالعه دفتر ثبت اختراع اروپا (EPO)، نشان می‌دهد که نوآوری‌های مرتبط با اشیای هوشمند، به‌عنوان نمادی از فناوری‌های انقلاب صنعتی چهارم (4IR)، با سرعتی چشمگیر در حال گسترش می‌باشند. بررسی روندهای ثبت اختراع در طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ میلادی، حاکی از آن است که حوزه‌های اینترنت اشیاء، داده‌های بزرگ، «5G» و هوش مصنوعی، رشد میانگین سالانه ۲۰ درصدی را تجربه نمودهاند (تقریباً پنج برابر سریع‌تر از نرخ رشد میانگین تمامی حوزه‌های فناوری).
این تحلیل پتنت ارزشمند که با عنوان «پتنت و انقلاب صنعتی چهارم؛ روند جهانی فناوری در اقتصاد مبتنی بر داده» منتشر شده، تمامی پتنت فامیلی‌های مرتبط با این حوزه را طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ میلادی مورد بررسی قرار داده است. بر اساس داده‌های ارائه شده، فقط در سال ۲۰۱۸ میلادی، تقریباً ۴۰ هزار پتنت فامیلی جدید برای این فناوری‌ها به ثبت رسیده که عدد قابل‌توجهی است. به عبارت بهتر، بیش از ۱۰ درصد از کل فعالیت‌های ثبت اختراع در سال ۲۰۱۸ در سرتاسر جهان، به این حوزه‌های فناوری اختصاص یافته است. گفتنی است که این روند صعودی و قابل توجه، با پیش‌بینی قبلی دفتر ثبت اختراع اروپا مبنی بر احتمال وقوع انقلاب صنعتی چهارم کاملاً تطابق دارد. آنتونیو کامپینوس (António Campinos)، رئیس دفتر ثبت اختراع اروپا در این خصوص می‌گوید: «مجموعه دستگاه‌های هوشمند، اینترنت بی‌سیم سریع، داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی، اقتصاد جهانی را کاملاً متحول نموده و بر بسیاری از بخش‌ها، از ساخت و تولید گرفته تا مراقبت‌های بهداشتی و حمل‌ونقل، تأثیر عمیقی می‌گذارند. آنچه ما می‌بینیم، فقط تسریع در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیست، بلکه این تغییری عمده به سمت یک اقتصاد کاملاً مبتنی بر داده‌ها است».
از منظر حوزه‌های فناوری، بررسی اسناد ثبت اختراع نشان می‌دهد که نوآوری در زمینه‌های هدایت و مدیریت داده‌ها، به شدت بیشتر شده است. با نزدیک به ۱۴ هزار پتنت فامیلی در سال ۲۰۱۸ و رشد سالیانه ۲۶/۷ درصدی از سال ۲۰۱۰ به این‌سو، حوزه هدایت (Connectivity) که پروتکل‌های ارتباطات کوتاه و دور برد را پوشش می‌دهد، مورد توجه‌ترین زمینه در فناوری‌های «4IR» بوده است. این افزایش چشمگیر، تا حد زیادی تحت تأثیر توسعه «5G» بوده که از استقرار گسترده فناوری‌های «4IR» پشتیبانی می‌کند. مدیریت داده‌ها نیز، شامل همه فناوری‌های مرتبط با بهره‌برداری از داده‌ها، اجرا، پردازش، تجزیه‌وتحلیل و همچنین اجرای بازخوردها است که از سال ۲۰۱۰ میلادی به این‌سو، شاهد رشد سالیانه ۲۲/۵ درصدی بوده است (بیش از ۱۱ هزار پتنت فامیلی در سال ۲۰۱۸).
از منظر کاربرد، طیف گسترده‌ای از موضوعات، اعم از کالاهای مصرفی، خدمات، وسایط نقلیه، مراقبت‌های بهداشتی و صنایع را می‌توان تحت تأثیر نوآوری‌های انقلاب صنعتی چهارم دانست. بزرگ‌ترین دامنه کاربرد، کالاهای مصرفی هوشمند است (پوشیدنی، سرگرمی، اسباب‌بازی، منسوجات و ...) که در سال ۲۰۱۸، بیش از ۱۰ هزار پتنت فامیلی را شامل شده است. نکته جالب این‌که از منظر جغرافیایی، آمریکا همچنان پیشتازی خود را در جهان حفظ نموده و حدود یک‌سوم از پتنت‌های به ثبت رسیده در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ را به خود اختصاص داده است. اروپا و ژاپن هم، هر یک با سهم تقریباً ۲۰ درصدی، از بازیگران اصلی توسعه فناوری‌های انقلاب صنعتی چهارم محسوب می‌شوند. در حالی‌که آمریکا با رشد سالیانه ۱۸/۵ درصدی، تقویت جایگاهش در صدر کشورها را هدف قرار داده است، اروپا و ژاپن با ۱۵/۵ و ۱۵/۸ درصد، نرخ رشد کمتری را تجربه نمودهاند. از سوی دیگر، چین و کره جنوبی که در سال ۲۰۰۰ میلادی در سطحی نازل از منظر پتنت‌های حوزه «4IR» قرار داشتند، با سرعتی بسیار زیاد (رشد سالیانه ۳۹/۳ و ۲۵/۲ درصدی در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸)، در حال نزدیک شدن به رقبا می‌باشند. به نظر می‌رسد که اروپا با وجود رشد اختراعات و نوآوری‌ها، در حال از دست دادن جایگاه خود در بین کشورهای برتر است!
یکی دیگر از نکات جالب‌توجه گزارش تحلیلی «EPO»، سهم شرکت‌های فناور برتر از پتنت‌های حوزه «4IR» است. ده متقاضی برتر ثبت اختراع در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸، تقریباً یک چهارم پتنت فامیلی‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. این شرکت‌ها، شامل سامسونگ، «LG»، کوالکام، اینتل، مایکروسافت، اپل، اریکسون، نوکیا، هوآوی و سونی می‌باشند.
