پروژه بالنهای خورشیدی آلفابت که به دنبال ایجاد یک شبکه بیسیم هوایی بود، با استقبال شدید از سوی یک شرکت ژاپنی روبرو شده است. در حالی که آلفابت در ژانویه سال جاری میلادی خبر از توقف این پروژه داد، شواهد حاکی از آن است که شرکت سافتبانک (SoftBank)، برنامههایی در سر داشته و برای دستیابی به آنها، به دنبال اکتساب پتنتهای مرتبط با این پروژه است. در همین راستا، در پی توافقی جدید، بیش از ۲۰۰ پتنت مربوط به این پروژه (شامل درخواستهای در حال ارزیابی)، در اختیار سافتبانک قرار گرفته است.
پروژه «Loon»، در سال ۲۰۱۱ میلادی و بهعنوان یک ایده بلندپروازانه برای استفاده از بالنهای بزرگ خورشیدی در ایجاد یک شبکه بیسیم هوایی شروع به کار نمود. هدف اصلی پروژه، استقرار بالنهای بزرگی در ارتفاعات ۱۸ تا ۲۵ کیلومتری زمین بود که اینترنت مورد نیاز جوامع دور افتاده و روستایی را تأمین کند. این پروژه، در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ میلادی، برای کمک به برقراری ارتباطات در پورتوریکو و پرو، در خلال بلایای طبیعی رخ داده در این مناطق مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه نیز، پروژههای پایلوتی در نیوزلند، سریلانکا و برزیل به اجرا درآمد. در پی موفقیت نسبی پروژه و پرواز بالن به مدت ۳۱۲ روز مداوم، یک واحد کسبوکار مجزا و تحت نظارت شرکت مادر (آلفابت) هم راهاندازی شد. نخستین قرارداد تجاری شرکت جدید هم در سال ۲۰۱۸ میلادی، با «Telkom Kenya» منعقد گردید. با این حال، در حالی که همگان تصور میکردند که آلفابت قصد جدی برای تجاریسازی خدمات مرتبط با پروژه «Loon» دارد، این شرکت در ژانویه سال جاری میلادی اعلام کرد که نتوانسته راهی برای کاهش هزینهها و ایجاد یک کسبوکار پایدار، طولانیمدت و مقرونبهصرفه پیدا کند و به همین دلیل، زیرمجموعه «Loon» خود را تعطیل خواهد کرد. آلاستیر وستگارت (Alastair Westgarth)، مدیر اجرایی آن زمان «Loon»، در این خصوص اظهار داشت: «توسعه فناوریهای جدید و انقلابی، ذاتاً با ریسک بالایی همراه میباشند. اما این امر، انتشار خبر تعطیلی را آسانتر نمیکند. امروز، من با کمال تأسف اعلام میکنم که این پروژه به پایان خود رسیده است».
با این وجود، به نظر میرسد که اگرچه پروژه تعطیل شده، اما این پایان ایده مذکور نبوده است. در نتیجه این پروژه، مجموعه چشمگیری از داراییهای فکری مرتبط با فناوریهای شبکه، حرکت بالنها، کنترل آنها و خدمات مرتبط ایجاد شده که برای فعالان این حوزه دارای ارزش فراوانی میباشد. سافتبانک هم یکی از همین شرکتهای علاقهمند است که حتی در سال ۲۰۱۹، مبلغی معادل ۱۲۵ میلیون دلار در «Loon» سرمایهگذاری کرده بود. در همین راستا، سافتبانک در پی توافقی جدید، بیش از ۲۰۰ پتنت متعلق به «Loon LLC» که یکی از زیرمجموعههای آلفابت است را در اختیار خود گرفت. پتنتهای یاد شده، مرتبط با فناوریهای شبکه، خدمات، عملیات و هواپیماهای مورد استفاده برای ایستگاههای ارتفاع بالا (High Altitude Platform Stations) یا «HAPS» میباشند.
گفتنی است که سافتبانک در سال ۲۰۱۷ میلادی، در راستای علاقهمندی برای توسعه یک پلتفرم «HAPS» مبتنی بر انرژی خورشیدی برای ارائه خدمات ارتباطی، در یک سرمایهگذاری مشترک با شرکت آمریکایی «Aerovironment»، اقدام به تأسیس شرکت «HAPSMobile» نمود. مجموعهای که حالا به دنبال توافق جدید صورت گرفته، بخشی از پتنتهای مربوط به پروژه «Loon» را در اختیار خود گرفته و حالا مجموعاً ۵۰۰ پتنت مرتبط با «HAPS» را در اختیار دارد. جالب اینجا است که «HAPSMobile» تا کنون پنج پرواز موفقیتآمیز داشته و در صدد آن است که خدمات خود را تا سال ۲۰۲۳ تجاری نماید. بیشک در اختیار گرفتن این پتنتهای جدید هم، عزم جدی شرکت برای مقابله با رقبا، حفاظت قویتر از کسبوکار و قریبالوقوع بودن تجاریسازی را نشان میدهد.
لازم به ذکر است که علاوه بر سافتبانک، «Raven Aerostar» که یک توسعهدهنده بالنهای با ارتفاع بالا است هم از تعطیلی پروژه «Loon» بهرهمند شده و تعدادی از پتنتهای «Loon» در اختیار این شرکت قرار گرفته است. در مجموع، آلفابت سعی دارد تا داراییهای خود در این پروژه را به نحوی تقسیم نماید، بهطوری که بسیاری از آنها در اختیار فعالان صنعت قرار گرفته و یا به شرکای کلیدی و سرمایهگذاران استراتژیک نظیر سافتبانک واگذار میشود.