
1- وضعیت انتشار پتنت در USPTO
بنا بر آمار جمعآوری شده، در سال 2016 میلادی 381344 عدد پتنت در اداره ثبت اختراعات آمریکا USPTO انتشار یافته است که از این تعداد بیش از نیمی از آن متعلق به کشور آمریکا است. پس از آمریکا که با 185523 پتنت در رتبه نخست قرار دارد، کشورهای ژاپن و کره جنوبی به ترتیب با 59768 و 25824 پتنت در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتهاند. نکته جالب توجه، اختصاص 22.5 درصد از کل پتنتهای انتشار یافته به دو کشور آسیایی ژاپن و کره جنوبی است. لازم به ذکر است، تعداد «US» پتنتهای گرنت شده در سال 2016 میلادی برابر با 334368 پتنت بوده است. در جدول 2، اطلاعات تفصیلی مربوط به ده کشور نخست ردهبندی کشورهای ثبت کننده پتنت در آمریکا ارائه گردیده است.

اگر فهرست کشورهای دارای پتنت انتشار یافته در USPTO را بر اساس ناحیه جغرافیایی بررسی نماییم، میتوان چنین نتیجه گرفت که بعد از آمریکای شمالی، مرکزی و حوزه دریای کارائیب، کشورهای آسیایی با 121324 پتنت، 32 درصد از کل پتنتهای ثبت شده در آمریکا را به خود اختصاص دادهاند. کشورهای ژاپن، کره جنوبی، چین و تایوان چهار کشور آسیایی با بیشترین ثبت پتنت در آمریکا به شمار میروند. در جدول 3، لیست ده کشور آسیایی با بیشترین پتنت ثبت شده در USPTO آمده است. یکی از نکات جالب فهرست مذکور، تعداد قابل توجه پتنتهای گرنت شده کشور سنگاپور است که با 1865 پتنت گرنت شده در رتبه پنجم کشورهای آسیایی و رتبه پانزدهم ردهبندی کلی قرار گرفته است. همچنین کشور تایلند با 52 پتنت گرنت شده از ایران پیشی گرفته و رتبه دهم کشورهای آسیایی با بیشترین پتنت گرنت شده را از آن خود نموده است.

اگر کشورهای مختلف را از منظر پتنتهای ثبت شده اروپایی مقایسه نماییم، بر اساس آمار EPO بیش از 150924 پتنت انتشار یافته است که باز هم کشور آمریکا در صدر جدول بیشترین پتنت اروپایی ثبت شده قرار میگیرد؛ پس از آمریکا که با 42716 پتنت در رده نخست قرار گرفته، کشورهای آلمان و ژاپن به ترتیب با 22442 و 20823 پتنت در ردههای دوم و سوم جای دارند. سهم سه کشور مذکور نسبت به کل پتنتهای ثبت شده در EPO برابر با 58 درصد است که در مقایسه با سهم 71 درصدی سه کشور نخست در USPTO، نشاندهنده پراکندگی بیشتر پتنتهای اروپایی نسبت به پتنتهای ثبت شده در آمریکا است. لازم به ذکر است، تعداد پتنتهای گرنت شده در «EPO» در سال 2016 میلادی برابر با 98964 پتنت بوده است. در جدول 4، ده کشور نخست رتبهبندی کشورهای با بیشترین پتنت اروپایی انتشار یافته قابل مشاهده است.



3- وضعیت ایران در ثبت و گرنت پتنت
ایران در سال 2016 میلادی موفق به انتشار 94 پتنت گردیده که از این تعداد 88 پتنت در USPTO و 6 پتنت در EPO منتشر شده است. بر این اساس، ایران در رتبه چهل و یکم فهرست USPTO، رتبه پنجاه و پنجم فهرست EPO و رتبه چهل و چهارم فهرست کلی قرار گرفته است.
در بین کشورهای آسیایی نیز، ایران در رتبه دهم فهرست USPTO جای گرفته است؛ با توجه به تعداد پتنت انتشار یافته توسط امارات متحده عربی که با 130 پتنت در رتبه نهم قرار دارد، ارتقاء رتبه ایران کار نسبتاً مشکلی خواهد بود. از سوی دیگر، کشور تایلند که با 81 پتنت ثبت شده در آمریکا در رتبه یازدهم قرار گرفته است، با توجه به 23 پتنت انتشار یافته در EPO، توانسته است جای ایران را در ردهبندی کلی کشورهای آسیایی به خود اختصاص دهد. شایان ذکر است ایران با 6 پتنت اروپایی در جایگاه سیزدهم کشورهای آسیایی قرار گرفته است.
اگر وضعیت ایران را از نظر تعداد پتنت گرنت شده بررسی نماییم به نتایج جالب توجهی خواهیم رسید؛ ایران دارای 30 پتنت گرنت شده در سال 2016 میلادی است که از این تعداد فقط یک مورد مربوط به پتنتهای ثبت شده در EPO بوده و مابقی متعلق به پتنتهای ثبت شده در آمریکا است. همین امر موجب تنزل رتبه ایران در فهرست پتنتهای گرنت شده در EPO گردیده است به طوری که رتبه ایران در فهرست USPTO و EPO و فهرست کلی به ترتیب برابر با 45، 59 و 48 است.
4- گراف



