مقالات و گزارش ها : نوآوری

هوش، خلاقیت و نوآوری، از مهم‌ترین شاخصه‌های پیشرفت و موفقیت در جوامع فعلی به شمار رفته و تبلور آن‌ها در یک چهارچوب مشخص و ضابطه‌مند، توسعه فناوری‌های نوظهور را به دنبال خواهد داشت. اما سؤال اینجا است که این سه مفهوم، چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ آیا هوش و یا به تعبیر عامیانه، «IQ» بالا، همان خلاقیت است؟ آیا خلاقیت را می‌توان طی مرور زمان افزایش داد یا به عبارت بهتر، خلاقیت یاد گرفتنی است؟ ارتباط هوش و خلاقیت با نوآوری چگونه است؟ این‌ها پرسش‌هایی است که در مقاله حاضر به آن‌ها پرداخته و سعی شده تا به خلاقیت جمعی، به‌عنوان یکی از ابزارهای فوق‌العاده در کسب‌وکارهای امروزی بپردازیم.

در این نوشتار، مروری اجمالی بر یکی از گزارش‌های انتشار یافته توسط دفتر ثبت اختراع اروپا، تحت عنوان «نوآوری و محتوای فناورانه در واردات» خواهیم داشت. این مطالعه، بر انتشار و پذیرش نوآوری‌های خارجی از طریق تجارت بین‌الملل متمرکز بوده و سعی دارد تا چگونگی ایجاد پیوند میان نوآوری‌های خارجی با ترویج نوآوری‌های محلی را تحلیل نماید. یکی از نکات کلیدی این تحقیق، بررسی اثرات سیاست‌های تجاری مرتبط با حقوق مالکیت فکری نظیر «TRIPS»، بر روند انتشار و پذیرش نوآوری‌ها است.

نظر به اهمیت بحث نوآوری و نقش جغرافیای محلی در آن، در این نوشتار سعی خواهد شد تا گزارش اخیر سازمان جهانی مالکیت فکری، تحت عنوان «جغرافیای نوآوری: کانون‌های محلی و شبکه جهانی»، مورد بررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد. این‌که کمک‌های مالی و گرنت‌های تحقیقاتی در کجا می‌تواند قابلیت‌های فناوری‌های نوظهور را تقویت نماید، چگونه برنامه‌ریزی شهر هوشمند می‌تواند فرصت‌های همکاری و به اشتراک‌گذاری دانش را ترغیب نماید و درک نیروهای محرک روند فعالیت‌های نوآورانه در اقتصاد که توزیع منطقه‌ای درآمدها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، از مهم‌ترین پرسش‌هایی است که گزارش مذکور می‌تواند به آن‌ها پاسخ دهد.

آخرین نسخه از گزارش شاخص جهانی نوآوری که همه ساله توسط سازمان جهانی مالکیت فکری انتشار می‌یابد، بر حوزه سلامت و نوآوری‌های پزشکی متمرکز شده است. یک فصل از گزارش مذکور، به‌طور خاص به نوآوری‌های پزشکی در ایران و روند آتی آن اختصاص یافته است. در نوشتار حاضر، مروری بر مهم‌ترین بخش‌های این تحلیل پیرامون نوآوری‌های پزشکی ایران خواهیم داشت.

سازمان جهانی مالکیت فکری، همه ساله اقدام به تدوین گزارشی در خصوص وضعیت نوآوری در سطح جهان نموده که تحت عنوان شاخص جهانی نوآوری انتشار می‌یابد. گزارش جدید که دوازدهمین نسخه از گزارش «GII» به حساب می‌آید، بر حوزه سلامت و نوآوری‌های پزشکی متمرکز شده که در نوشتار حاضر، به تحلیل و بررسی آن، خواهیم پرداخت.

طیف وسیعی از شرکت‌های بزرگ و کوچک، از اپل و سامسونگ گرفته تا برخی از استارت‌آپ‌های کوچک چند نفره، حفاظت از دارایی‌های فکری را در صدر اولویت‌های استراتژیک خود قرار داده‌انددر این نوشتار، مروری بر اهمیت حقوق مالکیت فکری در تقویت و اشاعه نوآوری، جذب سرمایه، اثرات فرهنگی در جامعه و انتقال فناوری خواهیم داشت.

نوآوری باز، یکی از پارادایم‌های مطرح بوده که با افزایش تعاملات و همکاری‌های فناورانه، به راهکاری مؤثر برای توسعه هر چه بیشتر نوآوری‌های فناورانه بدل شده است. اما پرسش اینجا است که نوآوری‌ها و ابداعات حاصل از نوآوری باز را چگونه می‌توان از منظر حقوق مالکیت فکری بررسی نمود. به عبارت بهتر، وضعیت دارایی‌های فکری توسعه یافته توسط چندین شرکت فناور، به چه صورت است؟ آیا نوآوری باز، موجب چالش‌هایی در زمینه مالکیت آن‌ها خواهد شد؟ این‌ها پرسش‌هایی است که در این نوشتار به آن‌ها خواهیم پرداخت.

در این نوشتار، سعی خواهد شد تا شاخص‌هایی مبتنی بر فعالیت‌های ثبت اختراع و میزان تحقیق و توسعه تعریف شده و از آن برای اندازه‌گیری نوآوری در سطح ملی، استفاده گردد. شاخص‌های تعریف شده، با استفاده از اطلاعات استخراج شده از «EPO» در خصوص سال‌های ۱۹۹۹ الی ۲۰۰۵ میلادی، در منتخبی از کشورها، شامل آلمان، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، هلند، سوئد، فنلاند و سوئیس از اروپا، ژاپن، هند و چین از آسیا و آمریکا مورد بررسی قرار گرفته است.

مؤسسه رویترز، در گزارش جدید خود که تحت عنوان «نوآورترین دانشگاه‌های جهان در سال ۲۰۱۸» انتشار یافته است، ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان را از منظر نوآوری و با تأکید بر تعداد پتنت، ارزیابی و رتبه‌بندی نموده است. در این نوشتار، تحلیلی مختصر بر گزارش مذکور و روند تغییرات جایگاه‌های دانشگاه‌های برتر و نیز سهم هر یک از کشورها و مناطق جغرافیایی خواهیم داشت.

گزارش جدید شاخص جهانی نوآوری که تحت عنوان «شاخص جهانی نوآوری ۲۰۱۸؛ تأمین انرژی جهان به کمک نوآوری» و با همکاری سازمان جهانی مالکیت فکری انتشار یافته است، با تمرکز بر موضوع انرژی، به رصد فعالیت‌های نوآورانه و وضعیت هر یک از کشورها و مناطق جهان از این منظر پرداخته است. در این نوشتار، سعی می‌گردد تا مروری اجمالی بر این گزارش انجام گیرد.