توستر
اختراع توستر
-
آلان مک مسترز

در گذر زمان، با پیشرفت فناوری و ظهور برخی نوآوری‌های انقلابی نظیر استفاده از انرژی برق، سبک زندگی افراد به کلی متحول شده است. این تغییر بزرگ را می‌توان در بسیاری از جنبه‌های زندگی مشاهده کرد، از فرآیندهای تولید، پزشکی و کشاورزی گرفته تا حمل‌ونقل که زمانی با اسب و الاغ صورت می‌گرفت و اکنون، به لطف اختراع خودرو، هواپیما و قطارهای سریع‌السیر، جابجایی بین قاره‌ای هم در زمانی بسیار کوتاه میسر شده است.

یکی از مصادیق پیشرفت فناوری در جوامع مدرن، ظهور خانه‌های هوشمند است. امروزه می‌توان روشنایی، دما و حتی صدای محیط را تنها با یک کنترل ساده و یا صدای کاربر تنظیم نمود. سرمایه‌گذاری‌ گسترده شرکت‌هایی مانند اپل، گوگل و آمازون در زمینه توسعه و تجاری‌سازی فناوری‌های هوشمند خانگی، به خوبی نشان‌دهنده استقبال مردم از این نوآوری‌ها و بازار بسیار بزرگ آن‌ها است. اما رسیدن به این نقطه، به این سادگی‌ها هم نبوده و مسیری طولانی طی شده تا به این حد از پیشرفت فنی برسیم. آشپزخانه‌های امروزی را در نظر بگیرید؛ اجاق گازهای خودکار و هوشمندی که می‌توان آن‌ها را برنامه‌ریزی کرد، ماشین ظرف‌شویی و لباسشویی با قابلیت تنظیم دمای آب و برنامه‌های شستشوی متعدد، یخچال فریزرهای کم‌مصرف و بی‌صدا و بسیاری دستگاه‌های کوچک و بزرگ دیگر که زندگی را برای خانم‌های خانه‌دار و افراد شاغل، تسهیل نموده‌اند. لحظه‌ای تصور کنید که هنوز هم برای پخت غذا لازم بود تا آتشی برپا کرده و از دیگ‌های فلزی برای پخت یک غذای ساده استفاده نمود. حتی تصورش هم دشوار است!

در میان نوآوری‌های مرتبط با آشپزخانه، دستگاه توستر (Toaster)، به‌عنوان یکی از رایج‌ترین دستگاه‌ها بین جوامع مختلف است. البته در ایران، به دلیل فرهنگ غذایی مردم و علاقه نسبتاً زیاد به نان‌های سنتی، کمتر از توستر استفاده می‌شود. این در حالی است که در جوامع غربی و شرقی، استفاده از توسترهای برقی خودکار، کاملاً رایج بوده و حتی می‌توان ادعا کرد که جزئی از ضروری‌ترین وسایل آشپزخانه به حساب می‌آید. اما توستر چگونه اختراع شد؟ اولین توستر به چه شکل بود و چه کسی آن را اختراع کرد؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد که برشته کردن نان، به‌عنوان راهکاری برای افزایش طول عمر نان آغاز گردید. این کار، به زمان روم باستان باز می‌گردد که نان را روی آتش نگاه داشته و آن را برشته می‌کردند. مفهوم «توست» کردن، از واژه لاتین «Tostum» به معنای سوزاندن سطحی یا برشته کردن گرفته شده است. گفته می‌شود که در جنگ‌های اولیه رومیان در اروپا، آن‌ها با خود نان توست شده حمل می‌کردند و همین امر، موجب آشنایی اولیه انگلیسی‌ها با نان توست رومی و سپس، ورود آن به قاره آمریکا گردید.

فارغ از ریشه اولیه نان توست و این‌که کدام قوم در رواج آن نقش داشته است، تا اواخر قرن نوزدهم، نان‌های قطعه قطعه شده را در یک قاب فلزی (که در سال‌های آخر به صورت تزئینی و با استفاده از آهن فرفورژه ساخته می‌شد)، قرار داده و با نگه داشتن روی آتش، برشته می‌کردند. این وضعیت ادامه داشت تا این‌که توسترهای برقی متولد شد. نخستین توستر برقی، توسط یک مخترع اسکاتلندی به نام آلان مک مسترز (Alan MacMasters) اختراع شد.

مک مسترز در سال ۱۸۹۳ میلادی، دستگاه ابداعی خود را طراحی کرده و آن را «Eclipse Toaster» نامید. در آن زمان، مشکل فنی اولیه برای تولید توسترها، تولید یک عنصر گرمایشی مستمر و تدریجی بود که بتواند برشته کردن نان را به صورت یکنواخت انجام دهد. لامپ‌های رشته‌ای ابداع شده توسط جوزف سوان و توماس ادیسون، از لامپ خلأ استفاده می‌کرد و عملاً قابلیت کاربرد در توسترها را نداشت. مک مسترز، دستگاه خود را با ایده استفاده از نیروی برق برای گرم کردن نان ساخت و از یک شرکت انگلیسی به نام «Crompton, Stephen J. Cook & Company» برای تجاری‌سازی آن کمک گرفت. این توستر، با مشکلاتی هم مواجه بود؛ به‌طوری که سیم‌های آهنی آن، بارها ذوب شده و خطرات آتش‌سوزی متعددی برای استفاده‌کنندگان به بار می‌آورد. از سوی دیگر، در آن زمان استفاده از نیروی برق آن‌چنان رایج نبود و به دلیل محدودیت در دسترسی به آن، محصول مذکور با استقبال چندانی مواجه نشد.

در سال ۱۹۰۵ میلادی، مشکل عنصر گرمایشی، توسط یک مهندس جوان به نام آلبرت مارش (Albert Marsh) حل شد. وی از آلیاژی متشکل از نیکل و کروم استفاده کرد که بعدها نیکروم (Nichrome) نامیده شد. نیکروم، دارای مقاومت گرمایی بالاتری بود و در نتیجه، خطر آتش‌سوزی را به شدت کاهش می‌داد. بلافاصله پس از این ابداع منحصربه‌فرد، جورج اشنایدر (George Schneider)، از نیکروم برای ساخت توستر استفاده کرد. وی طرح ابداعی خود را در ژوئن ۱۹۰۵ ، در سیستم پتنت آمریکا به ثبت رسانید. در هفدهم جولای سال ۱۹۰۶ میلادی، گواهی ثبت اختراعی به شماره «US 825938» به این اختراع تعلق گرفت که به‌عنوان نخستین «US» پتنت آمریکایی با موضوع توستر به حساب می‌آید. این پتنت، با همکاری مارش و تحت مالکیت شرکت «American Electrical Heater» به ثبت رسید.

در این سال‌ها، رقابت برای ساخت توسترهای تجاری و دارای عملکرد مطلوب، به بالاترین حد خود رسیده بود. شرکتی که توانست از دیگر رقبای خود پیشی بگیرد، جنرال الکتریک بود. این شرکت فناور آمریکایی، در سال ۱۹۰۹ میلادی، اولین توستر برقی تجاری را با نام «D-12» به بازار عرضه کرد. ابداع‌کننده این توستر، فردی به نام فرانک شایلور (Frank Shailor) بود که ایده خود را در جولای ۱۹۰۹ به ثبت رسانید. در این درخواست که در فوریه ۱۹۱۰ مورد تأیید دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا قرار گرفته و گواهی ثبت اختراعی به شماره «US 950058» را برای جنرال الکتریک به ارمغان آورد، هر بار فقط یک طرف نان برشته می‌شد و از آنجا که خودکار نبود، فرد باید منتظر می‌ماند و در پایان، دستگاه را به صورت دستی خاموش می‌کرد.

تحول بعدی در دستگاه‌های توستر، از سوی یک زن خلاق صورت گرفت. هازل برگر (Hazel Berger)، با همکاری شوهرش لوید کوپمان (Lloyd Groff Copeman)، توانست اولین توستر با قابلیت برگرداندن خودکار نان را اختراع نماید. آن‌ها دستگاه ابداعی خود را بهبود داده و نهایتاً در سال ۱۹۱۵، توستر برقی خودکار خود را از طریق شرکت «Copeman Electric Stove Company» به بازار عرضه کردند. رقابت بین «D-12» جنرال الکتریک، مدل ابداعی شرکت وستینگهاوس (Westinghouse) و توستر خودکار شرکت کوپمان، آن هم تنها در پنج سال، به خوبی جذابیت بازار توستر در آمریکا و تلاش شرکت‌ها برای تصاحب سهم بیشتر از آن را نشان می‌دهد.

لازم به تأکید است که یک اختراع کلیدی دیگر هم به توسعه و تکامل هر چه بیشتر توسترها کمک نمود. اتو فردریک روهودر (Otto Frederick Rohwedder)، در سال ۱۹۲۸ میلادی، دستگاه برش دهنده نان را اختراع کرد. وی برای اولین بار، در سال ۱۹۱۲ به فکر این ایده افتاد و دستگاهی برای این کار طراحی کرد. عملکرد دستگاه آن‌چنان مطلوب نبود، اما وی ناامید نشد و باز هم امتحان کرد. حاصل شانزده سال تلاش و نوآوری، ماشینی بود که نان را قطعه قطعه و بسته‌بندی می‌کرد. شرکت «Chillicothe Baking Company»، در هفتم جولای ۱۹۲۸، فروش نان‌های ورقه شده را آغاز کرد که در مدت زمان کوتاهی، بین مردم محبوب شد. این محبوبیت، به توسعه هر چه بیشتر توستر و استفاده افراد از آن کمک نمود.