در تاریخ پزشکی، مجموعهای از تلاشها و تحقیقات مختلف دانشمندان به چشم میخورد که به توسعه درمانهای دارویی مختلف منجر شده است. یکی از نقاط عطف این تلاشها، کشف پنیسیلین بهعنوان یکی از اولین آنتیبیوتیکهای تولیدشده در جهان است که پزشکان و مراکز درمانی را قادر ساخت تا بتوانند بهطور کامل، بیماران خود را از بیماریهای عفونی مرگبار رها سازند. اگرچه کشف اولیه پنیسیلین، توسط فلمینگ انجام شد و در ادامه، توسعه و تجاریسازی آن برای استفاده بهعنوان یک راهکار درمان انسانی، از سوی فلوری انجام گرفت، اما اولین پتنتهای مرتبط با این کشف تاریخی، در سال ۱۹۴۵ میلادی، از سوی «اندرو جکسون مویر» به ثبت رسید.
پنیسیلین، در سپتامبر ۱۹۲۸ میلادی، در لندن کشف شد. دکتر «الکساندر فلمینگ»، متخصص باکتریها در بیمارستان سنت ماری، پس از گذراندن تعطیلات تابستانی در اسکاتلند و طی یک اتفاق تصادفی، موفق به کشف این اختراع مهم شد. وی بر روی نوعی باکتری به نام استافیلوکوکها مطالعه میکرد و در خلال بررسیهای خود، متوجه شد که یکی از ظروف سرباز کشت باکتری در آزمایشگاه، با نوعی کپک قارچی به نام «Penicillium Notatum» آلوده شده است. هنگامی که ظرف را در زیر میکروسکوپ قرار داد، در کمال تعجب دریافت که از رشد طبیعی استافیلوکوک جلوگیری شده است. فلمینگ به مدت چند هفته به مشاهدات و بررسی این موضوع پرداخت تا بتواند یافتههای اولیه خود را تأیید نماید. در نهایت، نتیجه گرفت که پنسیلیوم یادشده، نه تنها از رشد باکتریها جلوگیری مینماید، بلکه میتوان از آن بهعنوان یک ابزار کارآ برای مبارزه با بیماریهای عفونی استفاده نمود. دکتر فلمینگ، در مورد کشف مشهور خود چنین مینویسد: «هنگامی که صبح ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۲۸ از خواب برخاستم، هیچ قصدی برای کشف اولین آنتیبیوتیک یا به بیان بهتر، قاتل باکتریها که محصولات دارویی را با با یک تغییر و تحول بزرگ مواجه میسازد، نداشتم. البته حدس میزنم که این دقیقاً همان چیزی است که من انجام دادم.»
استفاده از پنیسیلین برای درمان بیماریهای عفونی، از سوی دانشمندی دیگر به نام «هوارد فلوری» نیز دنبال میشد. وی در سال ۱۹۳۸ میلادی و با همکاری «ارنست چاین»، فعالیتهای تحقیقاتی خود بهمنظور درک بهتر عملکرد عوامل ضد باکتریال را آغاز نمود. تحقیقات آنها بر سه ماده ضد باکتری طبیعی، از جمله پنیسیلین متمرکز بود و آزمایشهای خود را با تست پنیسیلین بر روی موشها آغاز نمودند. در طی این سالها، مهمترین مانع برای توسعه و تجاریسازی این کشف مهم، تولید و خالصسازی پنیسیلین بود که در نهایت، در مارس ۱۹۴۲ میلادی، «آن میلر» اولین بیمار غیرنظامی بود که با استفاده از پنیسیلین، درمان شد. وی در بیمارستان نیوهاون کانکتیکات بستری بود و پس از سقطجنین و عفونت ناشی از آن که به خون وی سرایت نموده بود، در حال مرگ بود. پزشکان با استفاده از داروی پنیسیلین، توانستند وی را از مرگ حتمی نجات دهند. لازم به ذکر است که اولین پنیسیلین تجاری، به شکل پودر آمورف و به رنگ زرد مایل به قهوهای تولید میشد که با توجه به ناپایداری، نیاز به نگهداری در یخچال داشت. با پیشرفت روشهای خالصسازی، کریستالهای سفید پنیسیلین به دست آمد که امروزه نیز به همین صورت مصرف میشود.
لازم به ذکر است، با آنکه کشف اولیه پنیسیلین توسط فلمینگ انجام شد و در ادامه توسعه و تجاریسازی آن برای استفاده بهعنوان یک راهکار درمان انسانی، از سوی فلوری انجام گرفت، اما اولین پتنتهای مرتبط با این کشف تاریخی، در سال ۱۹۴۵ میلادی، از سوی «اندرو جکسون مویر» به ثبت رسید. وی موفق به توسعه روشهایی برای تولید انبوه پنیسیلین شد و آنها را طی سه پتنت به شمارههای «۲۴۴۲۱۴۱»، «۲۴۴۳۹۸۹» و «۲۴۷۶۱۰۷»، بهصورت همزمان و در تاریخ ۱۱ می سال ۱۹۴۵ به ثبت رسانید.
الکساندر فلمینگ، نهتنها به خاطر کشف پنیسیلین و نجات جان میلیونها بیمار، مورد احترام نسل بشر است، بلکه به خاطر تلاشهایش برای اطمینان از اینکه این کشف مهم تاریخ، در دسترس مردم جهان قرار خواهد گرفت، جایگاهی ویژه بین مخترعین و نوآوران، علیالخصوص در حوزه پزشکی دارد. اختراع منحصربهفرد وی و صدور مجوز بهرهبرداری از آن، میتوانست یک منبع درآمد بسیار چشمگیر برای فلمینگ ایجاد نماید و وی را به مردی ثروتمند بدل نماید؛ اما او دریافت که پتانسیل پنیسیلین برای غلبه بر بیماریهایی مانند سیفلیس، گانگرن و سل، ارزشی بیش از بهای مادی آن دارد. تولید و تجاریسازی این دارو در آستانه جنگ جهانی دوم، توانست نقشی ارزنده در نجات جان زخمیهای ناشی از جنگ ایفاء نماید. این اقدام ارزنده، موجب شد تا میلیونها نفر از مردم و سربازان، از چنگال بیماریهای عفونی رها شوند. گفتنی است، در سال ۱۹۴۵ میلادی، فلمینگ، چاین و فلوری، به خاطر تلاش برای شناسایی و معرفی دارویی که جان بسیاری از سربازان را در جریان جنگ جهانی دوم نجات داد، بهطور مشترک، جایزه نوبل پزشکی را دریافت نمودند.