روند توسعه و تکامل هوش مصنوعی
آیا ماشینها میتوانند فکر کنند؟ این پرسشی است که در سال ۱۹۵۰ میلادی، در یکی از مقالات اصلی حوزه هوش مصنوعی، توسط «آلان تورینگ» مطرح شده است. این پرسش را میتوان مقدمهای بر چگونگی تقلید ماشینها از انسان دانست؛ چیزی که امروزه با پیشرفتهای صورت گرفته در حوزه فناوری هوش مصنوعی و عرضه انواع و اقسام محصولات و خدمات مبتنی بر این فناوری، تا حد زیادی محقق شده است. «رصد نفوذ هوش مصنوعی در ثبت اختراعات آمریکایی»، عنوان گزارشی است که دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا منتشر نموده و در آن، نگاهی عمیقتر به این فناوری نوظهور و تحولآفرین دارد. در نوشتار حاضر، مروری بر کلیات ارائه شده در این گزارش داشته و سعی گردیده تا روندهای کلیدی این حوزه معرفی شوند.
انقلاب صنعتی چهارم و پتنت؛ مروری بر گزارش دفتر ثبت اختراع اروپا
گزارش جدید دفتر ثبت اختراع اروپا، نشان میدهد که نوآوری در فناوریهای مرتبط با انقلاب صنعتی چهارم، به شکل قابلتوجهی سرعت گرفته است. این مطالعه که با عنوان «پتنت و انقلاب صنعتی چهارم؛ روندهای جهانی فناوری برای اقتصاد مبتنی بر داده» انتشار یافته، مجموعه پتنت فامیلیهای مرتبط با انقلاب صنعتی چهارم را بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ میلادی بررسی نموده است. جالب اینجا است که طبق آمار یاد شده، فقط در سال ۲۰۱۸ میلادی، بالغ بر ۴۰۰۰۰ پتنت فامیلی جدید برای این فناوریها به ثبت رسیده (تقریباً ۱۰ درصد از کل فعالیتهای ثبت اختراع در سرتاسر جهان) که بیانگر اهمیت فزاینده آنها در اقتصاد جهانی میباشد.
غلبه بر غیرممکنها؛ داستان زندگی یک مخترع سیاهپوست
«پرسی جولیان»، یک شیمیدان سیاهپوست آمریکایی است. پرسی در طول زندگی خود، موفق به دریافت بیش از ۱۳۰ گواهی ثبت اختراع گردیده و به پاس این تلاشهای نوآورانه، به تالار مشاهیر مخترعین ملی آمریکا هم راه یافته است. در این نوشتار، نگاهی به فراز و نشیب زندگی این مخترع بزرگ خواهیم داشت، مخترعی که در اوج فعالیتهای نژادپرستانه، در عوض نالیدن از مشکلات، محکم ایستاد و برای آنچه میخواست تلاش کرد.
الزام کارکرد پتنت در کشورهای مختلف
در بخش اول، در مورد الزام کارکرد پتنت و صدور مجوز اجباری برای ایجاد توازن میان حقوق انحصاری حاصل از پتنت و منفعت جامعه، صحبت شد. در این بخش به الزام کارکرد پتنت در کشورهای مختلف پرداخته میشود و الزام کارکرد پتنت در قوانین حقوقی ایران نیز مدنظر قرار میگیرد.
۱۰ مخترعی که هیچ درآمدی از اختراعاتشان کسب نکردند!
واقعیت این است که کسب سود از ایدههای جدید و نوآورانه، کار آنچنان آسانی نیست. برخی سرمایه تولید ندارند، برخی روحیه و اعتمادبهنفس کارآفرینی و راهاندازی یک کسبوکار جدید را در خود نمیبینند، ایده برخی دیگر هم پیش از اینکه بتوانند اقدامی برای بهرهبرداری و درآمدزایی از آن انجام دهند، دزدیده میشود. در این مقاله، با ده مخترعی آشنا میشویم که بهرغم نبوغ زیاد و اختراعات هوشمندانه، بهره مالی لازم را از اختراعشان نبردهاند.
نقش مدیران در شکوفایی خلاقیت سازمانی
خلاقیت یکی از فاکتورهای کلیدی موفقیت و قلب تپنده کسبوکار محسوب میشود. بنا به تعریف، خلاقیت توانایی خلق چیزی جدید و مناسب برای رفع نیازهای موجود است. از همین رو، خلاقیت مؤلفهای ضروری برای کارآفرینانی به شمار رفته که تصمیم دارند کسبوکاری جدید راهاندازی نموده یا کسبوکار موجود خود را به اوج رسانده و آن را به رهبر صنعت خود تبدیل نمایند. در این نوشتار، از نگاه صاحابنظران و افراد شاغل در غولهای فناوری، به میزان اثربخشی مدیریت یک سازمان در شکلگیری و پذیرش خلاقیت در میان کارکنان میپردازیم.
شرکتی با بیش از یک قرن نوآوری و خلاقیت: «IBM»
یکی از مشخصههای بارز «IBM»، توجه ویژه به نوآوری است. این شرکت، با برخورداری از نیروی انسانی دانشی و خلاق بهعنوان یکی از مهمترین منابع نوآوری و خلاقیت در کسبوکار (بیش از ۳۸۱۰۰۰ کارمند در اقصی نقاط جهان) و نیز بهکارگیری سیاستهای هوشمندانه در پرورش و توسعه ابداعات و نوآوریهای صورت گرفته، خود را بهعنوان یکی از شرکتهای پیشرو و نوآور در جهان مطرح نموده است. این شرکت در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۸۲۷۷ درخواست جدید در سیستم پتنت آمریکا به ثبت رسانیده و با ۹۲۶۲ گواهی ثبت اختراع، در صدر شرکتهای دارنده «US» پتنت قرار گرفته است.
آیا زنان تمایل کمتری به مخترع شدن دارند؟
نتایج تحقیقات نشان داده که علیرغم رشد نسبی تعداد اختراعات زنان، هنوز درصد پایینی از مخترعین را زنان تشکیل میدهند (به ازای هفت مخترع مرد، یک مخترع زن وجود دارد). نکته جالبتر در تحقیقات اخیر، نشان داده که در همین درصد پایین، تعداد زنانی که در یک تیم کاملاً زنانه از مخترعین باشند، تقریباً ناچیز است.
سیاست مالکیت فکری و هوش مصنوعی
در کنار اثرات فراگیر هوش مصنوعی، ارتباط آن با مالکیت فکری میتواند یک چالش بزرگ و در عین حال فرصتی ارزشمند محسوب شود. نظر به اهمیت موضوع و به منظور آشنایی بیشتر با نقطه نظرات سازمان جهانی مالکیت فکری در رابطه با نقش فناوریهای نوظهور در سیستمهای مالکیت فکری و اینکه هوش مصنوعی تا چه حد میتواند سیستم پتنت و سایر حقوق مالکیت فکری را تحت تأثیر خود قرار دهد، در نوشتار حاضر به مرور و بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
مالکیت فکری، کسبوکارهای دانشبنیان و منافع عمومی
در این مقاله، اثرگذاری تقویت سیستمهای مالکیت فکری بر کسبوکارهای دانشبنیان و رشد و توسعه صنعت، مورد بررسی قرار میگیرد. در ادامه نیز، منافع و مزایای حقوق مالکیت فکری برای عموم مردم و جامعه نیز، معرفی میگردد.